آثار حقیقی کارکرد بانک به‌عنوان خالق نقدینگی از مجاری وام‌دهی و استمهال صوری مطالبات غیرجاری: رهیافت dsge

شواهد تجربی و بررسی‌های حسابداری نشان می‌دهند که پول در نظام بانکی، نه بر مبنای نظریه «ضریب فزاینده»، بلکه بر مبنای نظریه «خلق اعتبار در بانکداری» و بدون نیاز به پایه پولی خلق می‌شود. این نوع بانکداری اگر چه به باور حامیان آن، موجب رشد و توسعه اقتصادی است، اما به باور منتقدان در صورت آزادی عمل بیشتر بانک‌ها، نوع محدودیت‌ها و رفتار بانک‌ها در آن امکان رشد نقدینگی نامولد را از مجاری گوناگون افزایش می‌دهد. در نظام بانکی ایران افزون بر وام‌دهی، انتقال مطالبات غیرجاری به سرفصل جاری با استمهال صوری آن و شناسایی سود موهوم برای بانک‌ها، یکی از این مجاری بوده است. هدف این مقاله تحلیل تعادل عمومی پویای تصادفی این ترتیبات پولی می‌باشد که در الگوسازی‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که یک تکانه بهره‌وری کل منفی، منجر به کاهش بزرگ‌تر و سریع‌تر در سرمایه‌گذاری، تولید، مصرف، درآمد نیروی کار و به‌طور کلی رفاه در این الگو نسبت به الگوی ضریب فزاینده می‌شود. استمهال صوری مطالبات غیرجاری نیز موجب افزایش بدهی بنگاه، نکول بدهی، ریسک اعتباری، تنگنای اعتباری بنگاه، کندی در محو نقدینگی و خلق نقدینگی انباشت شونده در سپرده‌های مدت‌دار می‌شود، که با سیال شدن آثار منفی ایجاد می‌کند. سودآوری بنگاه‌ها و بانک‌ها نیز بیشتر کاهش می‌یابد و تورم با افزایش بیشتری مواجه می‌شود. همچنین برخلاف الگوی ضریب فزاینده، نرخهای سود افزایش خواهند داشت، بنابراین کنترل دقیق رفتار بانکها در این بستر ضروری است. سیاست‌های احتیاطی کلان، ذخیره‌گیری مطالبات غیرجاری با رویکرد پویا و اصلاح نظام حسابداری، از پیشنهادهای مقاله در این جهت است.

the real effects of the bank’s function as a creator of liquidity through lending and factitious rollover of non-performing loans channels (dsge approach)

experimental evidence and research on accounting show that the banking system does not create money based on the money multiplier theory but rather employs the credit creation theory of banking, ruling out the need for a monetary base. critics argue that while proponents of this type of banking claim that it promotes economic growth and development, the restrictions and behavior of banks may actually lead to the creation of unproductive liquidity from multiple channels, provided that they are given more freedom to implement independent policies. in addition to lending, the transfer of non-performing loans to performing loans heading with its factitious rollover and identification of fictitious profits for banks have been two of these channels in the iranian banking system. accordingly, this paper analyzes the dynamic stochastic general equilibrium of these monetary arrangements, a topic rarely discussed in modeling. the results show that a negative productivity shock can lead to a more significant and rapid reduction in investment, production, consumption, and welfare in this model compared to the money multiplier model. factitious rollover of non-performing loans also increases the firm’s debt to the bank as well as debt default, credit risk, and credit crunch for the firm, and hampers the destruction of liquidity and the creation of credit with the ability to accumulate on time deposits, which, in turn, can have negative consequences through circulation. this further causes the profitability of firms and banks to decline and the inflation rate to increase, leading to increased interest rates, contrary to the money multiplier model; thus, accurate control over the behavior of banks is essential. it is suggested that macroprudential policies and dynamic provisioning strategies should be implemented along with the accounting system reformation.