تحلیل چندبعدی از نرخ ارز و نااطمینانی آن در پویایی رشد اقتصادی ایران

نرخ ارز و نوسانات آن همواره از مهم‌ترین پارامترهای موثر بر اقتصاد ایران بوده‌اند که شرایط متزلزلی را در سال‌های اخیر در کشور به‌وجود آورده‌اند. این مقاله به بررسی آثار نرخ ارز و نااطمینانی آن در کنار متغیرهای کنترلی رشد قیمت نفت، تورم و نااطمینانی آن‌ها به همراه رشد نقدینگی بر روند رشد اقتصادی ایران با استفاده از داده‌های فصلی 13701397 و با بهره‌گیری از مدل‌های خطی var و غیرخطی چندرژیمی mrs و garchmrs می‌پردازد. نتایج بیانگر آن است که بسته به نوع رژیم و مدل اقتصادسنجی، نتایج متفاوتی حاصل می‌شود. عموم مدل‌های چندرژیمی نشان دادند که روند رشد اقتصادی ایران دارای رژیم‌های مختلف است که بین رژیم با رشد پایین و بالا درحال‌تغییر است و بیشتر در رژیم با رشد پایین قرار دارد. رشد نرخ ارز و نااطمینانی آن در هردو مدل‌های خطی و غیرخطی، اثر منفی و معنادار بر رشد اقتصادی دارد. با توجه به آشوبی‌بودن روند نرخ ارز، مدل‌های غیرخطی نتایج واقع‌بینانه‌تری را با توجه به وضعیت اقتصادی کشور ارائه می‌کنند. متغیرهای کنترلی نیز بسته به نوع معادله و مدل اقتصادسنجی، آثار متفاوتی بر رشد اقتصادی دارند. به سیاست‌گذاران توصیه می‌شود با اجتناب از اعمال سیاست‌های مقطعی برای حل مسائل روزمرۀ کشور که موجب خلق محیط نامطمئن برای عاملان اقتصادی می‌شود و پایدارسازی اقتصاد کلان و یکسان‌سازی نرخ ارز، در جهت کاهش تبعات منفی ارز و نااطمینانی آن گام بردارند.طبقه‌بندی jel: c32, c58, f31, o47.

Multidimensional Analysis of the Exchange Rate and Its Uncertainty in the Dynamics of Iran’s Economic Growth

The exchange rate and its volatility are one of the most important parameters affecting the Iranian economy and have caused a shaky situation in the country in recent years. This study examines the impact of exchange rate and its uncertainty on Iran’s economic growth process along with the control variables of oil price growth, inflation and its uncertainty, and liquidity growth using seasonal data from 19912018 and applying linear VAR and multiregime nonlinear MRS and MRSGARCH models. The results indicate that different results are obtained depending on the type of regime and econometric model. All multiregime models showed that Iran’s growth trend had different regimes, alternating between low and high regimes and often being in a low growth regime. The exchange rate growth and its uncertainty had a significant negative impact on growth in both the linear and nonlinear models. Due to the chaotic evolution of the exchange rate, nonlinear models provide more realistic results according to Iran’s economic situation. Control variables also have different effects on economic growth depending on the type of equation and econometric model. Policy makers are recommended to avoid applying crosscutting measures to solve Iran’s daily problems, which create an uncertain environment for economic agents, and to take measures to reduce the negative consequences of the exchange rate and its uncertainty by stabilizing the macroeconomy and unifying the exchange rate.JEL Classification: C32, C58, F31, O47.