رابطه شاخص پیچیدگی اقتصادی و شاخص توسعه کشورهای توسعه‌یافته و در حال ‌توسعه

هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه پیچیدگی اقتصادی و شاخص توسعه انسانی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است. بر این اساس، برای اندازه گیری میزان دانش به‌کاررفته در تولیدات یک کشور، شاخص های مختلفی از جمله، شاخص پیچیدگی اقتصادی و توسعه انسانی وجود دارد. برای این منظور، داده های پیچیدگی اقتصادی و شاخص توسعه انسانی و هم‌چنین، شاخص های تاثیرگذار متغیرهای نهادی چون آزادی اقتصادی، ثبات سیاسی و حاکمیت قانون، مربوط به 28 کشور طی دوره زمانی  2017-1997، با استفاده از روش خود توضیحی با وقفه های گسترده پنل ( ) به کار گرفته شده اند. نتایج حاصل از آزمون نشان می دهد، در کشورهای توسعه یافته رابطه علی یک طرفه ای از شاخص توسعه انسانی به سمت پیچیدگی اقتصادی وجود دارد. بنابراین؛ طبق نتایج حاصل، تاثیرگذاری شاخص توسعه انسانی و ثبات سیاسی در بلندمدت بر پیچیدگی اقتصادی، مثبت و معناداراست، هم‌چنین شاخص آزادی اقتصادی در بلندمدت تاثیر منفی و معنا داری بر پیچیدگی اقتصادی دارد، با این وجود شاخص حاکمیت قانون در این کشورها تاثیر معنا داری بر پیچیدگی اقتصادی ندارد. در مقابل، یافته ها نشان می دهند، در کشور درحال توسعه رابطه علی یک طرفه ای از شاخص پیچیدگی اقتصادی به سمت شاخص توسعه انسانی وجود دارد، به‌طوری‌که، پیچیدگی اقتصادی و ثبات سیاسی در بلندمدت تاثیر منفی و معناداری بر شاخص توسعه انسانی دارند و تاثیرگذاری شاخص حاکمیت قانون و آزادی اقتصادی  بر شاخص توسعه انسانی مثبت و معنادار می باشد.

Relationship between Economic Complexity Index and Human Development Index in Developed and Developing Countries

The main purpose of this article is to investigate the relationship between economic complexity and human development index in developed and developing countries. Accordingly, to measure the amount of knowledge used in a country’s products, there are various indicators, including the index of economic complexity and human development. For this purpose, data on economic complexity and the Human Development Index, as well as influential indicators of institutional variables such as economic freedom, political stability and the rule of law, for 28 countries during the period 19972017, using The selfexplanatory method is used with wide panel interrupts (Panel ARDL). The results of the test show that in developed countries there is a oneway causal relationship from the human development index to economic complexity. Therefore, according to the results, the impact of the index of human development and political stability in the long run on economic complexity is positive and significant, also the index of economic freedom in the long run has a negative and significant effect on economic complexity. These countries do not have a significant impact on economic complexity. In contrast, the findings show that in the developing country there is a oneway causal relationship from the index of economic complexity to the index of human development. Thus, economic complexity and political stability in the long run have a negative and significant effect on the human development index and the effect of the rule of law and economic freedom index on the human development index is positive and significant. JEL Classification: O17, O43, O15