آزمون اثر تانزی و پاتینکین در اقتصاد ایران

طی چند دهه اخیر، اقتصاد ایران به دلایل متعددی درگیر معضلاتی همچون کسری بودجه و تورم دو رقمی است که بر اساس ادبیات نظری و شواهد تجربی رابطه ای دوطرفه بین این دو عامل وجود دارد. در مطالعه حاضر بر تحلیل اثر تورم بر کسری بودجه تمرکز شده است که در ادبیات اقتصاد به اثر تانزی معروف است. در راستای چنین رابطه ایی این امکان وجود دارد که افزایش‎ها و کاهش‎ها در تورم اثر متفاوتی بر کسری بودجه دولت (کل و ترکیب آن) بگذارد. بدین منظور، پژوهش حاضر، ضمن آزمون اثر تانزی در اقتصاد ایران، فرض نامتقارنی اثر تورم را بر کسری بودجه (کل و عملیاتی و سرمایه‎ای) در دوره 1369:1 تا 1397:2 مورد بررسی قرار داده است. جهت تحلیل و برآورد رابطه ی نامتقارن، از رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌های توزیعی غیرخطی استفاده شده است که اولین بار توسط شین و همکاران (2014) به منظورِ تحلیل رابطه نامتقارن، مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان می‎دهد که در بلندمدت، افزایش‎ها و کاهش ها در تورم اثر معکوسی بر کسری بودجه کل و عملیاتی دارد که نشان‌دهنده وجود اثر پاتینکین در اقتصاد ایران است. همچنین اثرهای تانزی و پاتینکین در رابطه با کسری بودجه سرمایه‎ای یافت نشده است. علاوه بر این، تورم اثری غیرخطی بر کسری بودجه کل و عملیاتی داشته است. همچنین درآمد نفتی دولت به ترتیب اثر معکوس، مستقیم و معکوس بر کسری بودجه کل، عملیاتی و سرمایه‎ای دارد. طبقه بندیjel:c32،e31،e61

Testing the Effect of Tanzi and Patinkin in Iran’s Economy

Iran’s economy has been overwhelmed by problems such as budget deficit and chronic inflation in recent decades, which based on theoretical literature and experimental evidence, a bilateral relationship exists between these two factors. This study assesses the impact of inflation on the budget deficit, known as Tanzi effect. Due to this relationship, it is possible that increases and decreases in inflation have different impacts on government deficit (total and mixed). This study examines the asymmetric effect of inflation on budget deficit (total, operating, and capital) from 1190:2 to 2018:3, and testing the Tanzi effect in the meantime. To analyze and estimate the asymmetric relationship, a Nonlinear Autoregressive Distributed Lag has been used, which first used by Shin et al. (2014) to analyze an asymmetric relationship. The results show that increases and decreases in inflation have an indirect effect on the total and operating budget deficits in the long run, which indicates the Patinkin effect in Iran’s economy. In addition, Tanzi and Patinkin effects have not been found in the capital budget deficit. Moreover, findings indicate that inflation has had a nonlinear (asymmetric) effect on the total and operating budget deficits. Furthermore, government oil revenue has indirect effect on the total budget, direct one on the operational budget, and indirect one on the capital budget. JEL Classification: C32, E31, E61 Keywords: