آثار تجارت خارجی بر بهره وری:مورد ایران

برخی از اقتصاددانان بر اساس فرضیات تجارت - رشد درون زا ، معتقدند که گسترش تجارت خارجی و آزاد سازی تجاری ، نه تنها سطح بهره وری بلکه نرخ رشد بلند مدت بهره وری را نیز در کشورهای در حال توسعه افزایش می دهد . در این مقاله آثار تجارت خارجی بر سطح ورشد بهره وری با استفاده از داده های پانل 9 زیر بخش صنعتی طی دوره 1379-1360 در اقتصاد ایران مورد مطالعه قرار می گیرد. برای این منظور الگوی اقتصاد سنجی مبتنی بر تابع تولید فدر و با لحاظ کردن متغیرهای تجاری سهم صادرات ، واردات و نهاده های واسطه ای وارداتی در ستاده بحش تصریح شده و با روش gmm‌براورد می گردد . نتایج حاصله اثر صادرات بر سطح بهره وری را قوی و معنی دار نشان میدهند . اما تاثیر این نرخ رشد بلند مدت بهره وری معنی دار نیست . از میان متغیرهای تجاری تنها آثار نهاده های وارداتی بر رشد بهره وری اهمیت دارد . براوردهای حاصله همچنین نشان می دهند که سیاستهای آزادسازی پساز سال 1368 هر چند سطح بهره وری را به میزان 3/9 درصد افزایش داده اما تاثیری بر نرخ رشد بلند مدت بهره وری نداشته است . به نظر می رسد سیاستگذاران اقتصادی بر نرخ رشد بلند مدت بهره وری باید به عوامل بنیادی و تمهیدات نهادی دیگری فراتر از تجارت خارجی توجه کنند .