بررسی کشش قیمتی و وقفه جمع آوری در آمدهای مالیاتی در ایران

یکی از مباحث مهم و کاربردی در اقتصاد کلان بحث تاثیر تورم بر درآمدهای حقیقی مالیاتی است. مطابق ادبیات اقتصادی موجود چنانچه وقفه های جمع آوری مالیاتها طولانی و سیستم مالیاتی انعطاف ناپذیر باشد تورم ، موجب کاهش درآمدهای حقیقی مالیاتی خواهد شد که به اثر تانزی معروف است.مقاله حاضر دیدگاه فوق را با استفاده از داده های فصلی دوره چهارم سال 1379 و دوره سوم سال 1360 و با بهره گیری از روشهای جدید اقتصادسنجی برای اقتصاد ایران به بوته آزمون گذارده است. نتایج تخمین به روش ols نشان می دهد که طول وقفه مالیاتی بلندمدت 23 ماه و کشش درآمدهای مالیاتی نسبت به سطح عمومی قیمتها بیش از واحد بوده است. لیکن بر اساس روشmle طول وقفه مالیاتی برای دوره جنگ 10 ماه و در حالت عادی 16 ماه بوده و کشش قیمتی درآمدهای مالیاتی کمتر از واحد برآورد شده است. درکوتاه مدت، طول وقفه مالیاتی 18 ماه برآورد شده و از طرف دیگر تورم موجب کاهش درآمدهای اسمی مالیاتی شده است. از این رو استدلال می شود که در اقتصاد ایران اثر تانزی درکوتاه مدت قوی تر از بلندمدت عمل کرده و موجب کاهش درآمدهای حقیقی مالیاتی شده است.