طراحی چارچوب معماری اطلاعاتی برای به‌کارگیری شبکه‌های اجتماعی مجازی در نظام آموزش عالی ایران

با توجّه به افزایش کاربرد شبکه‌های اجتماعی مجازی در زمینه‌های گوناگون از جمله آموزش، امروزه مدیریت آن به یک مبحث راهبردی تبدیل شده است. معماری سازمانی، با توصیفی کل‌نگر و جامع از کارکردهای فنّاوری اطلاعات در سازمان‌ها سعی می‌کند که پیچیدگی استفاده از انواع فناوری‌ها را کاهش داده و موجب بازدهی بیش‌تر آن‌ها، در راستای نیل به‌اهداف سازمانی شود. از آنجا که به‌کارگیری شبکه‌های اجتماعی مجازی در آموزش، در اکثر کشورهای جهان هنوز مراحل مقدماتی خود را سپری می‌کند، بنابراین چارچوب و مدل استانداردی برای این منظور وجود ندارد. در این مقاله سعی شده است که با ارایه چارچوب معماری مناسب، زمینه استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی در آموزش عالی ایران فراهم شود. بدین منظور در این مقاله ابتدا مفهوم شبکه‌های اجتماعی مجازی و کاربردهای آن در محیط آموزشی مورد بررسی قرار گرفته است. سپس با تبیین مفهوم معماری سازمانی و چارچوب معماری اطلاعاتی، چارچوب زکمن به‌عنوان ابزار اصلی تحقیق برگزیده شده و آنگاه با استفاده از ابزار پرسشنامه عناصر سطر و ستون ماتریس « چارچوب معماری تحقق شبکه‌های اجتماعی مجازی در آموزش عالی» از دید متخصصان شناسایی شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان دهنده مهم‌ترین دلایل استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی در آموزش عالی (راهبرد)، مهم‌ترین نقش آفرینان این حوزه (انسان)، مهم‌ترین زیرساخت‌های مورد نیاز برای تحقق شبکه اجتماعی مجازی آموزش (زیرساخت)، مهم‌ترین داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز در این محیط (داده)و نیز مهم‌ترین فرایندهای مورد نیاز برای تحقق شبکه اجتماعی مجازی آموزش در ایران (فرایند)است. نکته مهم در این مقاله آن است که طراحی چارچوب و شناسایی براساس اقتضایات بومی ایران است و با توجّه به این‌که نظام آموزشی ایران در ابتدای راه استفاده از این فنّاوری است می‌تواند چارچوبی مناسبی را برای استفاده بهینه از این افزار به‌دست دهد.