سواد اطلاعاتی

سواد اطلاعاتی به چه معناست؟ آموزش سواد اطلاعاتی چه ضرورتی دارد؟ سطوح اصلی سواد اطلاعاتی چیست؟ استانداردها ومدل‌های سواد اطلاعاتی کدام است؟ این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای (جستجوی گسترده در کتابخانه‌های دانشگاهی، مراکز اطلاع‌رسانی، اینترنت و سایت‌های تخصصی) و با هدف پاسخگویی به سوالات فوق صورت گرفته است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد، سواد اطلاعاتی به معنای توانایی در شناخت درست منابع اطلاعاتی، توانایی دسترسی به آنها و توانایی استفاده هدفمند از منابع است.آموزش سواد اطلاعاتی از سطح ساده به پیشرفته عبارت است از: آموزش با گرایش منابع اطلاعاتی، آموزش با گرایش نظام‌ها و خدمات اطلاعاتی، آموزش با گرایش آموزش کاربران، آموزش با گرایش تمرکز بر روی اطلاعات. در واقع یادگیری مستقل و یادگیری مادام‌العمر، دو کارکرد مهم و ضرورت آموزش سواد اطلاعاتی را نشان می‌دهد. سواد اطلاعاتی در پنج سطح اصلی مطرح است که توجه به همه این سطوح در جای خود ضروری است. در سطح اول به عنوان یک زمینه آموزشی و در حد مجموعه‌ای از مهارت‌های مشخص، در سطح دوم به عنوان یک موضوع پژوهشی، در سطح سوم به عنوان یک رشته دانشگاهی مستقل، در سطح چهارم به عنوان یکی از مولفه‌های مهم در برنامه‌ریزی درسی مقاطع مختلف آموزشی و در سطح پنجم سواد اطلاعاتی در مقیاس کلان و در برنامه‌ریزی‌های دراز مدت دولت‌ها مطرح می‌شود. استاندارد سواد اطلاعاتی در دانشگاه‌ها مجموعه‌ای است که چارچوبی را برای سنجش افراد، باسواد اطلاعاتی به ‌دست می‌دهد. این استاندارد نمای کلی از فرآیندی است که به‌ وسیله آن می‌توان نشان‌گرهای خاصی را که مشخص‌کننده یک فرد باسواد اطلاعاتی هستند تعیین کرد. همچنین در خصوص سواد اطلاعاتی در دنیا، مدل‌هایی مانند مدل بروس، مدل آیزنبرگ و برکوویتز، مدل کولثایو و مدل جستجوی اطلاعات ویلسون ارایه گردیده است. در مجموع با فرهنگ‌سازی، ارایه سمینارها و کارگاه‌های آموزشی، تهیه جزوات آموزشی و گنجاندن دوره آموزشی سواد اطلاعاتی (تیوری و عملی) در سرفصل دروس دانشگاهی، می‌توان گام بلندی به ‌منظور ارتقای سواد اطلاعاتی‌ برداشت.