راهبردها و تفکرات جنگی ایرانیان در شاهنامه

بزرگترین اثر حماسی و ملی زبان فارسی شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی است که بخش مهمی از امور و کیفیات گذشته قوم ایرانی را در بر می گیرد. همان طور که می‌دانیم موضوع اصلی حماسه شرح نبردها و دلاوری های گذشته اقوام مختلف است. شرح نبردها در شاهنامه، با افسانه ها آمیخته شده و چهره‌ ای اسطوره ای و خارق العاده پیدا نموده است. یکی از اجزا مهم جنگ، شیوه های نبرد است که امروزه به آن تاکتیک گفته می شود.شاهنامه مملو از نکات و دستورهای جنگی بوده که بیشتر آنها با مفاد نظام نامه‌ها و کتاب‌های شیوه کارزار فعلی که در نتیجه تجارب جنگ‌های متعدّد دنیا تدوین شده، مطابقت دارد.در این پژوهش ابتدا تعاریفی از جنگ،حماسه، انواع، علل و اصول نه گانه جنگ و تطبیق آن با شاهنامه ارایه کرده، آنگاه به جنگ و روش‌های نبرد در شاهنامه می‌پردازیم. سپس این جنگ‌ها و روش‌ها مطابق اصول و روش‌های جنگی امروز نامگذاری می‌گردد. تطبیق این روش‌های تاکتیکی، نشان از راهبردی بودن روش‌های جنگی شاهنامه می‌دهد.