بررسی و تبیین فرهنگ و رفتار سازمانی نیروهای مسلح از منظر حضرت امام (ره)

فرهنگ سازمانی، مجموعه اصول،معیارها، عقاید و ارزشهای مشترک یک سازمان است که رفتار اعضای آن را هدایت می‌کند و نقش مهمی در رسیدن سازمان به اهداف خود دارد. در بین سازمان های مختلف یک کشور، سازمان های نظامی به جهت ماموریت حساس و مهم آنها در حفظ تمامیت ارضی و استقرار نظم و امنیت از نقش و جایگاه مهمتری برخوردار هستند. فرهنگ سازمانی نیروهای مسلح در کشورهای جهان مشتمل بر دو گونه معیارها، عقاید و  ارزش‌های مشترک جهانی و همچنین اصول، معیارها و شاخص های سطح ملی و محلی است که ریشه در ارزش های ملی، سرزمینی و محلی دارد. این پژوهش به دنبال بررسی و تبیین مهمترین مفاهیم ،شاخص ها و راهبردهای«فرهنگ و رفتار سازمانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران» از منظر حضرت امام(ره) و مبتنی بر متن صحیفه امام می باشد. روش پژوهش، روش تحلیل محتوای ترکیبی(کیفی وکمّی) است و با دو رویکرد قیاس و استقراء، متن صحیفه امام (ره) در دوران دفاع مقدس مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است.یافته های پژوهش نشان می دهد، از منظر حضرت امام(ره) در بین هفت مفهوم و شاخص فرهنگ و رفتار سازمانی نیروهای مسلح، به ترتیب سه مفهوم «هماهنگی، انسجام و پرهیز از تفرقه» با 34 فراوانی، مفهوم«وحدت فرماندهی و رعایت سلسله مراتب نظامی» با 27 فراوانی و مفهوم«حفظ نظم، انضباط و اطاعت پذیری» با 21 فراوانی در رتبه اول تا سوم قرار دارند. همچنین هفت مفهوم مورد نظر در قالب سه مقوله«خدا محوری»،«سازمان محوری» و «مردم محوری» قابل طرح است. در نهایت حضرت امام، در زمینه فرهنگ و رفتار سازمانی نیروهای مسلح ج.ا.ایران، دو راهبرد مشخص شامل«طرح شاخص های ویژه نیروهای مسلح ج.ا ایران» و «تاکید بر شاخص های مشترک نیروهای مسلح جهان» را مد نظر داشتند.از دیدگاه امام (ره) در راهبرد طرح شاخص های ویژه، معیارها و مفاهیمی چون «اعتقاد به اراده برتر الهی» و«روابطه حق و تکلیف بین فرماندهان و نیروهای تحت امر» جایگاه ویژه ای دارند.

examining and explaining the organizational and behavioral culture of the armed forces (from imam khomeini’s point of view)

organizational culture is a set of common principles, criteria, beliefs and values of an organization that guides the behavior of its members and plays an important role to achieve the organization’s goals. because of the important mission of military organizations in maintaining territorial integrity and establishing order and security, these organizations have a more important role and position in a country. the organizational culture of the armed forces in different countries of the world consists of two types of universal standards, beliefs, values; as well as, national and local principles and indicators that are rooted in national, territorial and local values. this study aims to examine and explain the most important concepts, indicators and strategies of &organizational culture and behavior of i.r. of iran armed forces & from the perspective of the imam khomeini and his book (sahife). text of the imam’s book during the holy defense period has been examined and analyzed by combined content analysis (qualitative and quantitative) method with two approaches of deduction and induction. findings reveal that among the seven concepts and indicators of the organizational culture and behavior of the armed forces, three concepts of &coordination, cohesion and avoiding division& with 34 frequencies, &unity of command and military hierarchy& with 27 frequencies and &keeping order, discipline and obedience& with 21 frequencies, are ranked, respectively. also, the seven desired concepts can be proposed in form of three categories: &god-centered&, &organization-centered& and &people-centered&. finally, imam had in mind two specific strategies in organizational culture and behavior of the armed forces: &special indicators of the i.r. of iran armed forces& and &common indicators of the armed forces of other countries of the world&. criteria and concepts such as &belief in the supreme will of god& and &right and duty relationship between commanders and subordinate forces& have important role in imam’s specific strategies.