تحلیلی بر مولفه های معنویت و اخلاق در سیره فرماندهی نظامی امام علی(ع) در نهج البلاغه

معنویت و اخلاق، از جمله مولفه‌‍ های حقیقی حیات بشر است که نقشی اساسی در نیکبختی او ایفاکرده ‌است و انسان ‌های اخلاق‌ مدار و معنویت‌ محور نیز، در عینیت بخشی به این مولفه‌ ها در جوامع انسانی، موثرترین نقش را برعهده‌ داشته‌ اند. از شخصیت ‌های بی ‌بدیل و تاثیرگذار تاریخ در این عرصه، امام علی (ع) است که حیات نورانی او، مفسِّر عینیِ عالی ترین سطح معنویت و اخلاق فاضلۀ انسانی در همۀ عرصه ‌ها، به ‌ویژه در عرصۀ فرماندهی نظامی است. هدف اصلی مطالعۀ حاضر، تحلیل مولفه ‌های معنویت و اخلاق در سیرۀ فرماندهی نظامی آن حضرت می‌باشد. مبتنی بر این هدف، سوال اصلی پژوهش،«چیستیِ مولفه‌ های معنویت و اخلاق در سیرۀ فرماندهی نظامی امام علی(ع)» است که به روش گردآوری کتابخانه ‌ای، با فیش ‌برداری از اسناد و منابع موجود و مرتبط، اطلاعات لازم جمع‌ آوری و سپس به روش تحلیل محتوای متن، تجزیه و تحلیل ‌شده‌ اند. نتایج پژوهش، گویای آن است؛ کانونی‌ ترین نقطۀ ثقل معنویت و اخلاق، متّکی بر اعتقاد به خداوندمتعال است و به تَبَعِ این باور اصیل، اصول معنوی امیرالمومنین(ع) در حوزۀ فرماندهی ‌نظامی، خدامحوری، معادباوری و ولایت مداری است که این اصول، خود مولِّد اصول اخلاق توحیدی است که مهم ترین آن ها، اخلاص، حق ‌مداری و عدالت محوری می‌باشد.