مولفه‌های آمادگی دفاعی فرماندهی و مدیریت نظامی در نهج‌البلاغه با تاکید بر سرمایه‌ انسانی

دنیای کنونی دنیای توسعه در پیوند با ناامنی ها است. برای تحقق امنیت و تامین نیازهای توسعه‌ای در آینده ی جامعه، حضور هوشیارانه و موثر نیروهای مسلح در عرصه‌های گوناگون، به ویژه در حوزه دفاعی نیازی ضروری است. لذا قائم نمودن سازمان نیروهای مسلح بر مبنای تعالیم رفتار علوی، در جهت اداره امور از اهمیت بالایی برخوردار است. امام علی‌(ع) که در تلقّی صحیح دینی پس از پیامبر اکرم(‌ص) بزرگ‌ترین مفسّر قرآن و معارف دینی به شمار می‌رود، در نهج‌البلاغه بیانات ارزنده‌ای در تبیین مولفه‌های آمادگی دفاعی فرماندهی و مدیریت نظامی با تاکید بر سرمایه انسانی، با محوریت آموزه‌های اصیل قرآن و سنّت وجود دارد که شناسایی آن‌ها مورد توجه نویسندگان پژوهش حاضر قرارگرفته است. لذا این پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی به‌منظور بازشناسی جایگاه حقیقی مولفه‌های آمادگی دفاعی در نهج‌البلاغه، به شناسایی و تحلیل این مولفه‌های پرداخته است. به این ترتیب با مطالعه سطر به سطر کتاب نهج‌البلاغه 147 کد مفهومی کشف و با ترکیب مفاهیم مرتبط، در نهایت 16 مولفه تشکیل و سپس این مولفه‌ها از نظر فراوانی و درصد فراوانی نسبی و تجمعی مفاهیم تشکیل‌دهنده آن‌ها مورد محاسبه قرار گرفت که در نتیجه در مولفه‌های سرمایه انسانی « تقوا» با فراوانی 10.9 درصد بیش‌ترین فراوانی را نسبت به سایر مولفه ها به خود اختصاص داده و بارزترین ویژگی فرماندهان و مدیران نظامی از نظر فراوانی در کلام حضرت علی‌(علیه‌السلام) است و مولفه «انتقادپذیری» با فراوانی 2.1 درصد از کمترین فراوانی برخوردار بوده اند.