الگوی راهبردیِ ارزیابیِ عملیاتِ سایبری

امروزه راهبرد دفاع عامل سایبری در بسیاری از کشورهای پیشرو حکم­فرماست. اساس این نوع دفاع، تسلط بر فضای سایبر و توانایی انجام عملیات سایبری است. این توانایی علاوه بر ایجاد بازدارندگی سایبری، کشورها را قادر می‌سازد تا قبل از بالفعل شدن تهدید، آن را از بین ببرند. به دلیل غیرملموس بودن فضای سایبر و عدم مشاهده هدف عملیات سایبری، فهم میزان موفقیت عملیات دشوار است. سنجش این موفقیت، نیازمند ارزیابی عملیات سایبری است. با ارزیابی عملیات سایبری می‌توان عملکرد و اثربخشی عملیات را اندازه‌گیری نمود، نقاط ضعف و قوت را یافت و در جهت برطرف سازی نقاط ضعف و بهبود نقاط قوت گام برداشت. برای انجام ارزیابی دقیق، همه‌جانبه و مبتنی بر اصول علمی عملیات سایبری نیاز به الگوی راهبردی است تا بر اساس آن ارزیابی صورت پذیرد. در پژوهش حاضر جهت ارائه الگوی راهبردی ارزیابی عملیات سایبری، از رویکرد آمیخته (کمی و کیفی) استفاده‌ شده است. در این تحقیق، از نظرات 70 نفر از فرماندهان، مدیران و کارشناسان سطوح راهبردی، عملیاتی و تاکتیکی عملیات سایبری کشور در قالب پرسشنامه استفاده‌ شده است. بر اساس پژوهش انجام‌شده، با استفاده از نظر خبرگان سه مفهوم ارزیابی طراحی و طرح‌ریزی، ارزیابی آمادگی رزمی و ارزیابی اجرا به‌مثابه ابعاد اساسی ارزیابی عملیات سایبری مورد شناسایی قرار گرفتند و سپس مولفه‌های هر یک از این ابعاد استخراج و شاخص‌های هر مولفه معین شدند. پس از تجزیه‌وتحلیل آماری نتایج پرسشنامه، الگوی راهبردی ارزیابی عملیات سایبری در سه بعد، ده مولفه و هفتادوسه شاخص ارائه گردیده است.