تاثیر آموزش تفکر انتقادی بر انعطاف پذیری شناختی، سرزندگی تحصیلی و خودپنداره تحصیلی در دانش آموزان دختر

هدف: پژوهش حاضر با هدف تاثیر آموزش تفکر انتقادی بر انعطاف‌پذیری شناختی، سرزندگی تحصیلی و خودپنداره تحصیلی در دانش‌آموزان دختر انجام شد.روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر شیوه گردآوری نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش، دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه اول منطقه 5 شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1402 و حجم نمونه شامل 30 دانش ‏آموز شامل (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) بود و از شیوه نمونه‌گیری در دسترس استفاده شد. جهت گردآوری داده ‏ها از پرسشنامه‌های انعطاف‌پذیری شناختی dennis and vanderwaal (2010)، سرزندگی تحصیلی martin and marsh (2008) و خودپنداره ی تحصیلی yasen chen (2004) استفاده شد و محتوای آموزشی تفکر انتقادی بر اساس دیدگاه‌های myers (1986) و fisher and hypel (1984) تهیه و در 8 جلسه آموزشی یک و نیم‌ساعته (90 دقیقه‌ای) در اختیار افراد گروه آزمایش قرار گرفت. روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نیز تحلیل کوواریانس چند متغیره بود.یافته‌ها: بر اساس یافته‌های این پژوهش، تفاوت معناداری در سطح 0.01 بین میانگین نمرات آزمودنی‌های گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس‌آزمون در متغیرهای انعطاف‌پذیری شناختی، سرزندگی تحصیلی و خودپنداره تحصیلی وجود دارد.نتیجه‌گیری: پس می‏توان گفت، آموزش تفکر انتقادی می‏تواند روشی برای افزایش سازه‏ های شناختی مانند انعطاف‌پذیری شناختی و عوامل انگیزشی مانند سرزندگی تحصیلی و خودپنداره تحصیلی باشد.

the effect of critical thinking training on cognitive flexibility, academic vitality and academic self-concept in female students

objextive:the present study was conducted with the aim of evaluating the effect of critical thinking training on cognitive flexibility, academic vitality and academic self-concept in female high school students of the first year.methods: the current research was practical in terms of its purpose and semi-experimental in terms of collection method with a pre-test and post-test design with a control group. the statistical population of this research was the female students of the first secondary school in the 5th district of tehran in the academic year 2023-2024 and the sample size included 30 students (15 in the experimental group and 15 in the control group) and the available sampling method was used. became. in order to collect data, cognitive flexibility questionnaires of dennis and vanderwaal (2010), academic vitality of martin and marsh (2008) and academic self-concept of yasen chen (2004) were used, and the educational content of critical thinking was based on the views of myers (1986) and fisher and hypel (1984) was prepared and given to the experimental group in 8 one-and-a-half-hour (90-minute) training sessions. the method of data analysis was multivariate covariance analysis.results: based on the findings of this research, there is a significant difference at the 0.01 level between the average scores of the subjects of the experimental and control groups in the post-test stage in the variables of cognitive flexibility, academic vitality and academic self-concept.conclusion: therefore, it can be said that critical thinking training can be a method to increase cognitive structures such as cognitive flexibility, and motivational factors such as academic vitality and academic self-concept.