شناسایی مولفه‌های شایستگی معلمان و ارائه چارچوبی جهت ارزشیابی آنان

هدف از پژوهش حاضر شناسایی مولفه‌های شایستگی معلمان و ارائه‌ی چارچوبی جهت ارزشیابی آنان بود. این پژوهش در سال 1399 و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی انجام شد. جامعه آماری متخصصان علوم تربیتی و منابع مکتوب بودند که 11 نفر از متخصصان با استفاده از روش هدفمند و 20 منبع بعد از فیلترگذاری انتخاب شدند. در این پژوهش از مصاحبه نیمه‌ساختار یافته با متخصصان و فیش‌برداری از منابع برای گردآوری داده‌ها استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها بعد از مشخص شدن جملات کلیدی متون، به ترتیب کدها، زیر مقولات و مقولات تعیین شدند. در این پژوهش واحد ثبت مضمون بود. برای اطمینان از روایی یافته‌ها، از روش بررسی توسط اعضا و برای پایایی، از روش پایایی توافق بین دو کدگذار استفاده شد. در انتهای تحلیل محتوای استقرایی و با مقایسه‌ی مستمر کدهای به‌دست‌آمده، پنج مولفه‌ شایستگی جهت ارزشیابی معلمان استخراج شد. این مولفه‌ها عبارتند از: مهارت تربیتی، دانش تخصصی، صلاحیت اخلاقی و سلامت جسمانی و روانی و وضعیت دانش‌آموزان؛ که این شایستگی‌ها را می‌توان با روش‌های مشاهده‌ی کلاس، فرم ارزشیابی عملکرد، نمونه کارهای معلمی و نمرات استاندارد دانش آموزان بررسی کرد. نتایج نشان داد به منظور آگاهی از کیفیت فعالیت معلمان، به جای تمرکز بر یک عامل، باید سیستم ارزشیابی موثر و مشخص استفاده کرد تا ضمن شناسایی نقاط قوت و ضعف معلمان، برنامه ریزی منطقی برای بهبود شرایط انجام شود.