تدوین و اعتباریابی الگوی یادگیری سیّار مبتنی بر شبکه های اجتماعی در آموزش عالی ایران

هدف از پژوهش حاضر تدوین و اعتباریابی الگویی برای یادگیری سیّار مبتنی بر شبکه‏های اجتماعی در آموزش عالی ایران در سال تحصیلی 99-1398 بود. روش پژوهش در این مقاله از نوع آمیخته از نوع اکتشافی متوالی بود. ابتدا بر اساس روش کیفی و مشخصاً بر مبنای انجام مصاحبه با خبرگان موضوع، به استخراج ابعاد، مولفه‏ها و شاخص‌های مفهوم یادگیری سیّار پرداخته‌شده و سپس در مرحله کمّی، بر اساس روش پیمایشی و با تدوین پرسشنامه برگرفته از شاخص‌های مرحله کیفی و پس از پیاده‌سازی یک دوره یادگیری درس «مبانی آماری» مبتنی بر شبکه اجتماعی whatsapp، از 300 نفر از شرکت‌کنندگان با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‏ای مرحله‏ای انتخاب شدند که در این دوره پیمایش مبتنی بر پرسشنامه مذکور انجام گرفت و بر اساس داده‏های آن که 281 پرسشنامه معتبر بود به اعتباریابی و بررسی ساختار عاملی الگوی یادگیری سیّار در آموزش عالی پرداخته شد. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی متخصصان دانشگاهی و کارشناسان تکنولوژی آموزشی که از این جامعه نمونه‏ای به حجم 15 نفر به استناد پژوهش‏های معتبر پیشین با استفاده از روش نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب شدند و در بخش کمّی دانشجویان دانشگاه‌های دولتی و آزادشهر تهران بود. تحلیل داده‏ها در بخش کیفی بر اساس تحلیل محتوی موضوعی و در بخش کمّی بر اساس تحلیل عاملی تاییدی و اکتشافی بود. یافته‏های پژوهش در بخش کیفی نشان داد که الگوی یادگیری سیّار دارای 4 بعُد و 24 مولفه است. این ابعاد شامل بعُدِ «فراگیر یا یادگیرنده»، «تعامل و ارتباط»، «ابزار و تکنولوژی» و «زیرساخت» می‏باشند. یافته‏های بخش کمّی نیز نشان دادند که در تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، بارهای عاملیِ همه شاخص‌ها بالاتر از 3/0 بود و شاخص‌های نیکویی برازش الگو نیز، برازش مناسبی را نشان می‏داد. همچنین شاخص‌ها، پایایی (میزان آلفای کرونباخ) مناسبی در الگوی مذکور داشتند. نتایج یافته‏های پژوهش حاضر نشان داد که عدم تمایل دانشجویان در استفاده از دستگاه‏های سیار، کاربرد آن در راستای اهداف آموزشی و دانشگاهی به دلیل عدم آگاهی از مزایای یادگیری سیار است و دلیل دیگر مقاومت آن‌ها نسبت به این سیستم، ترس از امکان برقراری کامل تعامل طرفین به دلیل عدم توانایی در ارتباطات چهره به چهره است

Developing and explaining the mobilebased learning model of social networking in higher education in Iran

In this study, a model for validation and validation of social networkbased mobile learning in higher education in Iran has been investigated. Mobile learning is a concept that is composed of a combination of two forms of education or elearning and distance learning and is generally done via mobile and social media. The research method in this article is a mixed one. Firstly, based on qualitative method and specifically based on interviews with subject matter experts, the dimensions, components and indicators of mobile learning concept are extracted and then in the quantitative phase, by formulating a questionnaire. Based on the qualitative stage indicators and after implementing a WhatsApp social networking ’statistical basics’ learning course, 300 participants in this questionnairebased survey were recruited based on 281 data. Questionnaire was valid validation and factor analysis of mobile learning model in higher education were conducted. The findings of the qualitative research showed that the mobile learning model has 4 components and 24 components. These dimensions include the learner or learner dimension, interaction and communication, tools and technology and infrastructure. Quantitative results also showed that in exploratory and confirmatory factor analysis, factor loadings of all indices were higher than 0.3, and goodness of fit indices showed good fit. Also, the indices had good reliability (Cronbach’s alpha) in the model.