تحلیل نظام مند آموزش چندفرهنگی در ایران

پژوهش حاضر باهدف تحلیل آموزش چندفرهنگی در ایران صورت گرفته است. به همین منظور از روش پژوهش ترکیبی استفاده‌شده است. بدین ترتیب که ابتدا در یک پژوهش کیفی معیارهای آموزش چندفرهنگی مطلوب استخراج شد که این معیارها در 4 عنصر اصلی (هدف، محتوا، روش‌های تدریس، ارزشیابی) و 9 عنصر فرعی و 50 زیر محور از میان مصاحبه با صاحب‌نظران و معلمان برجسته در آموزش چندفرهنگی به دست آمدند. سپس معیارهای استخراج‌شده در یک پرسشنامه‌ی نظرسنجی قرار داده شدند که روایی آن توسط 5 نفر از متخصصان آموزش چندفرهنگی مورد تایید قرار گرفت. به‌وسیله‌ی این پرسشنامه فاصله‌ی میان وضعیت مطلوب آموزش چندفرهنگی و وضعیت موجود این آموزش در ایران سنجیده شد. بدین گونه که 150 معلم مقطع متوسطه دوم در سال 1396 در استان مرکزی با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای، 60 کارشناس و مولف کتاب درسی مقطع متوسطه با روش نمونه‌گیری تصادفی و 16 صاحب‌نظر تعلیم و تربیت چندفرهنگی با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب‌شده و به سوالات پرسشنامه پاسخ دادند.نتایج نشان می‌دهد که هر سه گروه معتقدند وضعیت برنامه‌ی درسی چندفرهنگی در ایران در هر 4 عنصر اصلی و عناصر فرعی موردبررسی نسبت به وضعیت مطلوب برنامه درسی چندفرهنگی از حد متوسط نیز پایین‌تر است؛ اما نظر معلمان و مولفین کتاب‌های درسی در ابعاد هدف، محتوا و روش تدریس متفاوت از متخصصان تعلیم و تربیت چندفرهنگی است. تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد معلمان و مولفین کتاب‌های درسی مقطع متوسطه در ابعاد هدف، محتوا و روش تدریس نگرش مثبت‌تری به وضع موجود در مقایسه با متخصصان تعلیم و تربیت چندفرهنگی دارند.