عوامل موثر بر موفقیت تحصیلی رتبه‌های برتر کنکور : نظریه زمینه‌ای

هدف از پژوهش حاضر تعیین مولفه‌های تشکیل دهنده و عوامل تاثیرگذار بر موفقیت تحصیلی رتبه های برتر کنکور در قالب یک الگوی پارادایمی بود. برای دست یابی به این هدف، از روش پژوهش کیفی، نظریه زمینه ای مبتنی بر رویکرد اشتراوس و کوربین و مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. شرکت‌کنندگان شامل 33 دانشجوی رتبه برتر کنکور در مقاطع و رشته های مختلف تحصیلی در سال 961395 بودند که بر اساس روش نمونه گیری نظری و اصل اشباع انتخاب شدند. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات بر اساس سه روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی صورت گرفت. یافته‏های پژوهش نشان داد که سازه موفقیت تحصیلی به‌عنوان مقوله اصلی مبتنی بر مولفه دست یابی به اهداف است. از مولفه‌های تشکیل دهنده این مقوله می توان به قبولی در دانشگاه های معتبر، رسیدن به مدارج عالی علمی و کسب تخصص در رشته تحصیلی اشاره کرد. همچنین از عوامل اثرگذار بر موفقیت تحصیلی می‏توان به غایت نگری و خودباوری به‌عنوان شرایط علی؛ حمایت خانوادگی و امکانات آموزشی به‌عنوان شرایط زمینه ای؛ هوش تحصیلی به‌عنوان شرایط واسطه ای و پشتکار و برنامه‏ریزی به‌عنوان راهبرد اشاره کرد. مقوله مرکزی به دست آمده، انگیزش موفقیت تحصیلی است که تمام عوامل علی، زمینه ای و مداخله ای تاثیرگذار بر موفقیت تحصیلی را در بر گرفته و نیز پاسخ نهایی به سوال اصلی پژوهش یعنی عوامل موثر بر موفقیت تحصیلی است.