روند تغییرات و نقش عوامل نگرش، علاقه و خودپندارۀ علوم دانش‎آموزان پایۀ هشتم بر پیش‏بینی عملکرد علوم بر مبنای مطالعات تیمز

در این مطالعه روند تغییرات نقش متغیرهای خودپنداره، نگرش و علاقه به علوم بر پیش‏بینی عملکرد دانش‎آموزان پایۀ هشتم کشور در مطالعات تیمز در سال‌های 2003، 2007، 2011 و 2015 بررسی شده است. برای بررسی داده‎های 21434 دانش‎آموز پایۀ هشتم که در چهار مطالعۀ ادواری تیمز شرکت داشتند، از تحلیل عاملی تاییدی، اندازه‎های اثر و مدل‎یابی معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته‏ها نشان می‎دهد که در فاصلۀ سال‎های 2003 تا 2007 همراه با افزایش متوسط نمرۀ علوم، متوسط خودپندارۀ علوم و نگرش نسبت به علوم نیز افزایش یافته است. تغییرات نگرش در این دوره بسیار جزئی است. در فاصلۀ سال‎های 2007 تا 2011 همراه با افزایش متوسط نمرۀ پیشرفت، متوسط خودپندارۀ علوم، نگرش و علاقه نسبت به علوم نیز افزایش یافته‏اند. در فاصلۀ سال‎های 2011 تا 2015 همراه با کاهش متوسط نمرۀ علوم، متوسط خودپندارۀ علوم و متوسط علاقه به علوم نیز کاهش یافته است، ولی متوسط نگرش نسبت به علوم افزایش یافته است. نتایجsemنشان می‏دهد که خودپندارۀ علوم به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم عملکرد علوم دانش‏آموزان را پیش‏بینی می‏کند. همچنین، یافته‏ها نشان داد که نگرش و علاقه به علوم اثر منفی بر عملکرد علوم دارند. بررسی دلایل اثر منفی نگرش و علاقه به علوم بر عملکرد علوم به مطالعات چندجانبۀ روان‎شناختی و جامعه‌شناختی نیاز دارد. از طرفی، ازآنجاکه نگرش متغیر مهمی در یادگیری است، علل همسو نبودن نگرش نسبت به علوم با نمرۀ پیشرفت به‌ویژه در آزمون 2015 باید موردتوجه و شناسایی قرار گیرد

A Trend Study and the Role of Attitude, Interest in, and scientific Selfconcept on scientific performance of eighthgrade students, based on International TIMSS Studies

In the present study, we reviewed the changes in the role of scientific selfconcept, interest in science and attitude toward science in predicting the scientific performance of eighthgrade students in four international studies (TIMSS) conducted in 2003, 2007, 2011, and 2015. The confirmatory factor analysis, and effect sizes, and structural equation modeling (SEM) were used to examine the data from 21434 eighth graders who had participated in the four TIMSS studies. According to the study findings, between 2003 and 2007, the average of science scores has increased, and the average of science selfconcept and attitude toward science have increased. Between 2007 and 2011, the average of science achievement has increased, and the average of science selfconcept and interest in science have increased, too. Between 2011 and 2015, with a decrease in average of science performance, the average of science selfconcept, and interest in science had a reduction; but the average of attitude toward science has decreased. The SEM results showed that science selfconcept, directly and indirectly, predicted the science performance of students. According to the findings, attitude toward science and interest in science had negative effects on science performance; these negative effects should be examined using sociological studies. On the other hand, given the fact that attitude is an important variable in learning, more exploration is needed to explain the reduction in positive attitudes toward science and the minor role of attitude toward science in students’ science performance, especially in 2015.