استفاده از برنامه‌ریزی خطی (linear programming) به منظور بهینه‌سازی هزینه غذا در طراحی رژیم غذایی برای بیماران کلیوی: یک مطالعه موردی روی دو غذای ترکیبی ایرانی

سابقه و هدف: برنامه ریزی خطی lp (linear programming) راهی آسان برای بهینه سازی هزینه غذا به صورتی است که مواد مغذی نیز تامین شود. هدف از این مطالعه، اجرای lp به منظور طراحی یک وعده غذایی برای بیماران کلیوی به نحوی است که تمامی نیازهای اساسی تامین شود و هزینه غذا نیز به حداقل ممکن برسد.مواد و روش ها: دو نوع غذای ترکیبی (شامل چلوخورش قورمه سبزی و چلوخورش قیمه بادمجان) انتخاب و مقدار اجزای تشکیل دهنده آنها از دستور پخت های رستورانی تهیه گردید. حداقل و حداکثر مقدار هر کدام از اجزای این دو غذا نیز تعیین شد. هزینه صرف شده برای تهیه هر یک از اقلام غذایی از فروشگاه های معتبر که قیمت هایی مطابق با قیمت های مصوب دارند، به دست آمد. میزان نیاز به انرژی، پروتئین، سدیم، پتاسیم و فسفر لازم برای بیمار کلیوی که انتظار می رود با مصرف این وعده غذایی تامین گردد مشخص گردید. برای اجرای lp از برنامه microsoft excel استفاده شد و قیمت های بهینه شده به گونه ای محاسبه گردید که نیازهای بیمار تامین شود.یافته ها : مقادیر به دست آمده توسط lp برای اجزای تشکیل دهنده چلوخورش قورمه سبزی (گوشت، برنج، روغن، لوبیا، سبزی خورشتی و پیاز) و چلوخورش قیمه بادمجان (گوشت، برنج، روغن، لپه، پیاز، گوجه فرنگی، بادمجان و سیب زمینی) بین مقادیر حداقل و حداکثر تعیین شده بود.با مقادیر به دست آمده توسط lp، حداقل میزان انرژی تامین گردید و مقادیر به دست آمده برای پروتئین، پتاسیم، فسفر و سدیم نیز کمتر از حداکثر تعیین شده بود. هزینه صرف شده برای غذا نیز توسط lp به حداقل ممکن رسید.نتیجه گیری: می توان از lp در راستای تنظیم وعده های غذایی ارزان قیمت برای بیماران کلیوی استفاده کرد.

Using Linear Programming to Design a Diet for Patients with Renal Diseases: A Case Study on Two Iranian Mixed Dishes

Background and Objectives: Linear programming (LP) is an easy way to optimize diet cost in which nutritional requirements are also met. Although LP was used for children, it has not been run to design a diet for patients with renal diseases. The aim of this study was to design a costoptimized meal by LP for patients with kidney disease in which essential nutritional requirements are met.Materials and Methods: For this crosssectional study, two combinatorial meals were considered, and their ingredients were chosen from the restaurant recipes. Minimum and maximum amounts for each ingredient were determined. The price of ingredients was gathered from authentic stores selling foods with approved price. The requirements for energy, protein, sodium, potassium and phosphorus expected to meet by this meal were also determined. The LP was run by Microsoft Excel. Optimized cost was calculated in while essential nutritional requirements were also met.Results: The amounts determined by LP were between the min and max, and all needs were met by the designed meals. Diet cost was also optimized.Conclusion: LP could be used to design lowcost meals for patients with kidney disease.Keywords: Linear programming, Kidney disease, Food price, Food programming