برنامه ملی مراقبت غذا و تغذیه: از پژوهش تا سیاست‌گذاری: (1) کمبود ویتامین d‌ در کودکان

سابقه و هدف: برنامه ملی مراقبت غذا و تغذیه با هدف تامین داده‌های مورد نیاز سیاست‌گذاری، از سال 1392 در کشور به اجرا در آمده است. از محورهای اصلی برنامه در سال‌های 92 مشکل شایع کمبود ویتامین d در کودکان کشور بود. در این مقاله تلاش شده است از یافته‌های برنامه برای سیاست‌گذاری استفاده گردد.مواد و روش‌ها: در مجموع 667 فرد 5 تا 18 ساله از استان‌های آذربایجان غربی، خراسان جنوبی،‌ خوزستان، سمنان،‌ فارس و لرستان انتخاب شدند. از همه کودکان نمونه خون گرفته شد.یافته‌ها‌: در زمستان، 2/93% کودکان وضعیت نامطلوب ویتامین d داشتند. در تابستان، به 7/71% کاهش یافت (001/0 p<). غلظت کلسیدیول تابستان در همه استان‌ها افزایش معنی‌داری داشت. این افزایش در استان آذربایجان غربی بیش از سایر استان‌ها بود.نتیجه گیری: شیوع بالای وضعیت نامطلوب ویتامین d کودکان سیاست‌گذاران را برآن داشت برنامه مکمل یاری دوز بالا (iu 50000 در ماه) را در سال 94-93 در مدارس به اجرا در آورند. انتظار می‌رود با این مداخله، غلظت کلسیدیول به‌طور متوسط nmol/l 42 و حداکثر تا nmol/l 50 افزایش یابد و در تابستان و آغاز پاییز، میزان شیوع کمبود به سطح پایه (حدود 72%) بازگردد. با توجه به یافته‌های این مطالعه، در صورت ادامه مکمل‌یاری در تابستان، در اوج غلظت کلسیدیول سرم، باز هم میانگین بین nmol/l 85 تا nmol/l 103 خواهد بود که با احتساب 2 انحراف معیار باز هم از سطح مسمومیت‌زا فاصله بسیاری خواهد داشت. از این رو پیشنهاد می‌شود مکمل یاری در فصول گرم نیز ادامه یابد.واژگان کلیدی: ویتامین d، تغییرات فصلی، کودک، مکمل‌یاری