تولید آزمایشگاهی نوشیدنی لبنی تخمیری حاوی ویتامین ب 12 در فرمنتور سامانه ناپیوسته خوراک دهی شده

سابقه و هدف: پروپیونی باکتریوم فراورده‌های مهم صنعتی مثل اسید پروپیونیک، ویتامین ب12 و باکتریوسین تولید می‌کند. همچنین فواید پروبیوتیکی و عوامل محرک رشد باکتری های مفید روده ای هم دارد. هدف تحقیق حاضر بررسی اثر متغیرهای فرایند بر تولید ویتامین ب12 در نوشیدنی تخمیری حاوی اسید پروپیونیک به کمک پروپیونی باکتریوم فریودنریچی یی است.مواد و روشها: فرایند تخمیر در فرمانتور l 3 با منبع کربن ملاس چغندر به عنوان محیط پایه آغاز شد و پس از طی h 36، خوراک دهی صورت گرفت. با به کارگیری طراحی پلاکت برمن، اثر عوامل مختلف عملیاتی یازده گانه بر رشد و تولید در 12 تیمار بررسی شد. نمونه-برداری از فرمانتور به منظور کنترل غلظت توده سلولی و ویتامین ب12 در هر h 24 صورت گرفت. میزان توده خشک سلولی با روش خشک کردن انجمادی و میزان تولید ویتامین ب 12 با کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا اندازه گیری شد. آنالیز داده های طراحی آزمایشی با نرم افزارminitab-2 انجام شد.یافتهها: تجزیه و تحلیل آماری نتایج این تحقیق نشان داد که همه متغیرهای فرایند تاثیر معنی دار بر پاسخ فرایند داشتند (05/0p < ). بیشترین غلظت نهایی ویتامین ب12 (mg/l 30) و بیشترین بهره وری تولید آن (mg/l.h 5/7) از تیمار 9 به دست آمده است. در این مطالعه حجم و نوع تلقیح و غلظت ملاس تاثیر معنی‌دار بر بهره‌دهی تولید ویتامین ب12 نداشتند (05/0p > ). نوع منبع نیتروژن و خوراک، موثرترین فاکتورهای به کار رفته در این تحقیق بودند و لذا، شربت ذرت خیسانده و لاکتوز به طور معنی دار باعث افزایش میزان تولید ویتامین شدند.نتیجه گیری: بهترین شرایط تخمیر برای تولید ویتامین ب12 دمای °c 36، 5/6ph=، g/l 25 ملاس، g/l 10 شربت ذرت خیسانده ، h 96 تخمیر، استفاده از مایه تلقیح (%v/v)5 حاوی پروپیونی باکتریوم فریودنریچی یی و خوراک دهی پیوسته لاکتوز با سرعت l/h 04/0 به دست آمد. نتایج نشان داد که بیشترین غلظت نهایی (mg/l 30) ، راندمان تولید (mg/g 48/14) و بیشترین بهره وری ویتامین ب12 (mg/l.day 5/7) به دست آمد.واژگان کلیدی: ویتامین ب12، پروپیونی باکتریوم فریودنریچی یی زیرگونه شرمانی، سامانه ناپیوسته خوراک دهی شده، طرح پلاکت-برمن، فرمنتور