پایش مقادیر قند و چربی در بستنی های شیری صنعتی عرضه شده در تهران

سابقه و هدف: عادات غذایی نامناسب سبب بروز بیماری‌های غیرواگیر شده است. کاهش مصرف چربی و قند راهکاری برای مقابله با بروز این بیماری‌ها است. هدف از این پژوهش پایش مقادیر قند و چربی در بستنی های شیری صنعتی تولیدی کارخانجات و عرضه شده در محدوده نظارتی دانشگاه علوم پزشکی تهران و مقایسه آن با برچسب فرآورده و استانداردهای ملی ایران بود.مواد و روش‌ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی بود. در این پژوهش جامعه و محیط پژوهش کارخانجات تولیدی و نیز مراکز عرضه، پخش و فروش انواع بستنی های شیری در مناطق اسلامشهر، شهرری و منطقه جنوب تهران بوده است. تعداد 100 نمونه از بستنی های شیری تولیدی کارخانجات و مراکز عرضه تحت نظارت دانشگاه علوم پزشکی تهران به صورت تصادفی نمونه برداری شدند. سپس میزان قند و چربی آن ها به ترتیب به روش لین آنیون و ژربر اندازه گیری شد و با استاندارد ملی ایران، برچسب فرآورده و شیوه نامه اجرایی سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مورد مقایسه قرار گرفت.یافته‌ها‌: میانگین مقادیر قند کل با استاندارد ملی ایران تطابق داشت ( 0.001>p). اما مقادیر میانگین قند کل بر روی برچسب بستنی های سطح عرضه و قند کل بعد از آزمایش با هم تفاوت آماری معنی‌داری داشتند (0.001>p). نتایج مربوط به بررسی مقدار چربی نشان دهنده آن بود که 100% نمونه فروشگاه ها، و 92.7 % از نمونه های کارخانجات تولیدی دارای طیف رنگ نارنجی (میزان متوسط چربی موجود در یک سهم از فرآورده) بودند و میانگین مقادیر چربی کل درج شده روی بستنی‌های تولیدی کارخانجات (6.48 ± 13.99 گرم درصد) و مقدار آن بعد از آزمایش (5.25 ± 13 گرم درصد) با شیوه نامه سازمان غذا و دارو مطابقت داشت (083/ 0 =p). اما مقادیر چربی در بستنی های عرضه شده در فروشگاه ها (4.56 ± 9.25 گرم درصد)، با چربی کل بعد از آزمایش (2.42 ± 7.57 گرم درصد) با هم تفاوت آماری معنی‌داری (0.008=p) داشتند.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که اکثر بستنی های شیری تولیدی کارخانجات تحت پوشش دانشگاه و سایر کارخانجات تولیدی در چارچوب شیوه نامه اجرایی سازمان غذا و دارو و همچنین بخشنامه کاهش ده درصدی میزان قند و چربی کل قرار داشتند.

Monitoring Quantities of Sugar and Fat in Industrial Milk Ice-Creams Supplied in Tehran

Background and Objectives: Improper eating habits have led to noncommunicable diseases. Decrease of fat and sugar consumptions is a way to combat these diseases. The aims of this study were to investigate quantities of sugar and fat in industrial milk icecreams produced and distributed in urban area of Tehran and compare the values with those of the product labels and relevant national standards. Materials Methods: This study was a descriptiveanalytical crosssectional study. In this study, community and research environment of the factories producing various types of milk icecreams and centers for the supply, distribution and sale of various types of milk icecreams in Islamshahr, Shahryar and southern Tehran, Iran, were investigated. In total, 100 samples of milk icecreams produced by dairy factories and supplied by centers under the supervision of Tehran University of Medical Sciences were randomly collected. Then, the icecream sugar and fat quantities were respectively assessed using Lane Eynon and Gerber methods and values were compared with those of Iranian national standards, product labels and Executive Instruction of the Food and Drug Administration of the Ministry of Health and Medical Education, Iran.Results: The average quantity of total sugar showed compliance with the national standard of Iran (p < 0.001). Results showed that the average total sugar on icecream labels of supply level and total sugar after the test were significantly different (p < 0.001). Results of the fat content showed that 100% of the milk icecream samples offered in stores and 92.7% of the factory samples included orangecolor spectra. The average total fat on the labels of milk icecreams from factories (13.99 g ±6.48) and total fat after testing (13 g ±5.25) were in accordance with the instructions of the Food and Drug Administration (p = 0.083). The mean fat contents of milk icecreams offered in stores (9.25 g ±4.56) and total fat after testing (7.57 g ±2.42) showed statistically significant differences (p = 0.008).Conclusion: Results of this study demonstrated that most of the milk icecreams produced by the factories under the supervision of the university and those produced by other factories were in accordance with the framework of the Food and Drug Administration to decrease total sugar and fat contents by 10%.