طراحی و روان سنجی ابزار سنجش تعیین کننده‌های مصرف و ترجیحات بزرگسالان درباره لبنیات فراسودمند

سابقه و هدف: تولید غذاهای فراسودمند با هدف پیشگیری و مدیریت بیماری های مزمن مرتبط با رژیم غذایی در سراسر جهان، از جمله ایران، رو به افزایش است. با توجه به اهمیت درک عوامل موثر بر پذیرش این محصولات، مطالعه حاضر با هدف طراحی و روان سنجی ابزار سنجش تعیین کننده های مصرف و ترجیحات بزرگسالان در باره لبنیات فراسودمند در شهر تهران انجام شد.مواد و روش‌ها: این مطالعه با رویکرد ترکیبی (کیفی کمی) انجام شد. سوالات پرسشنامه با استفاده از نتایج یک مطالعه کیفی و مرور گسترده ادبیات موجود طراحی شد. در بخش کمی، ویژگی های روان سنجی ابزار، روایی محتوا، روایی صوری، همسانی درونی و ثبات ابزار مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از ضرایب آلفای کرونباخ، همبستگی درون طبقه ای و کاپا و نرم افزار spssv21 تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ها‌: پرسشنامه اولیه شامل 52 سوال بود. پس از تعیین شاخص و نسبت روایی محتوا، تعداد سوالات ابزار به 33 سوال کاهش یافت. متوسط شاخص روایی محتوای کل ابزار 96/0 به دست آمد. پایایی همسانی درونی مقیاس نگرش 87/0 برآورد شد. ضریب کاپا برای آشنایی/ عدم آشنایی با لبنیات فراسودمند، و همچنین مصرف/ عدم مصرف آنها بین 161/0 تغییر کرد. ضرایب همبستگی درون طبقه ای برای دفعات مصرف لبنیات فراسودمند بین 169/0، درجه اهمیت ویژگی های محصول در انتخاب این لبنیات بین 86/073/0، دیدگاه نسبت به اطلاع رسانی در مورد لبنیات فراسودمند بین 92/083/0، و نگرش نسبت به این محصولات 92/0 بود که نشان دهنده ثبات بالای ابزار است.نتیجه گیری: پرسشنامه طراحی شده ابزاری معتبر و پایا است که امکان سنجش عوامل مختلف موثر بر مصرف لبنیات فراسودمند و ترجیحات مصرف کنندگان را در ارتباط با این محصولات فراهم می کند.

Design and Validation of a Questionnaire to Assess Determinants of the Functional Dairy Product Consumption and Preferences in Adults In Iran

Background and Objectives: The production of functional foods to prevent and manage dietrelated chronic diseases is rising worldwide, including in Iran. It is essential to understand factors affecting the acceptance of functional foods. The present study was conducted to design a valid reliable questionnaire for assessing determinants of functional dairy product consumption and preferences in adults in Tehran, the capital city of Iran. Materials Methods: This study was a mixedmethod (qualitative and quantitative) study. The questionnaire items were derived from the qualitative study results mixed with items obtained from the literature. Then, psychometric characteristics of the instrument, including content validity, face validity, internal consistency, and stability, were assessed. Cronbach #39;s alpha, intraclass correlation coefficient, and kappa were assessed using SPSS Software v.21.Results: The primary question pool included 52 questions, which decreased to 33 after assessing the content validity index and ratio. The instrument #39;s overall scale content validity index was 0.96. The internal consistency reliability of the attitude scale was calculated as 0.87. The kappa coefficient values for familiarity/unfamiliarity with functional dairy products and their consumption/nonconsumption ranged 0.61 -1. Intraclass correlation coefficient values ranged 0.69 -1 for the frequency of functional dairy consumption, 0.73 -0.86 for the degree of importance of product characteristics in affecting consumer choices, and 0.83 -0.92 for the consumer views for the information on functional dairy products. The intraclass correlation coefficient for the attitude towards these products was 0.92, indicating the high testretest reliability of the instrument.Conclusion: The questionnaire designed in this study was a valid reliable instrument that could assess various factors affecting the consumption of functional dairy products and consumer preferences concerning these products.