تاثیر منطقه جغرافیایی سکونت در تنوع غذایی خانوارهای شهری ایران

سابقه و هدف: عادات غذایی و رفتار تغذیه‌ای مردم در حقیقت شکل دهنده فرهنگ غذایی هر جامعه می باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی عوامل موثر بر تنوع غذایی در خانوارهای شهری ایران است.مواد و روش‌ها: مطالعه به صورت مقطعی و تحلیلی بر روی 18627 خانوار انجام گرفت. داده‌ها از نشریه درآمد و هزینه خانوار شهری 1395 مرکز آمار ایران جمع‌آوری شد. در این تحقیق، برای اندازه‌گیری تنوع غذایی از نمایه بری استفاده شد. نمایه مزبور بین یک تا صفر بوده و مقدار بیشتر نشانگر تنوع غذایی بیشتر است. متغیرهای الگو مورد مطالعه، شامل متغیرهای فردی (سن، تحصیلات، جنس)؛ اجتماعی (سواد، منطقه جغرافیایی، نرخ مشارکت)؛ اقتصادی (درآمد، هزینه) می باشند.یافته‌ها‌: افزایش یک فرد با سواد در خانوار درصدک‌های 10، 25، 50، 75 و 90 موجب افزایش تنوع غذایی بترتیب 0.0013، 0.0003، 0.0001، 0.0008 و 0.0007 در نمایه تنوع غذایی می شود (p<0.01). مخارج سرانه غذایی در همه صدک‌ها رابطه مثبت با تنوع غذایی دارد. در صدک میانه (50%t=) افزایش 1000 ریال به سرانه مخارج غذایی، تنوع غذایی خانوار را 2.5 درصد افزایش می دهد (p<0.01). خانوارهای ساکن مناطق جنوبی و مرکزی کشور به ترتیب بیشترین و کمترین تنوع را در رژیم غذایی خود دارند.نتیجه گیری: رفتار تنوع غذایی در خانوارهای ایرانی بیش از همه وابسته به منطقه سکونت آنها می‌باشد. رشد درآمد خانوار در صدک‌های پایین موجب افزایش تنوع غذایی می گردد. لذا رشد اقتصادی منجر به تنوع غذایی و پیشگیری از بیماری های غیرواگیر خواهد شد.

Geolocation Effects of Residence Area on Food Diversification of Urban Households in Iran

Background and Objectives: Dietary habits and nutritional behaviors of people are the food culture of every society. The aim of this study was to investigate factors, which affected food diversity in urban households of Iran. Materials Methods: The study was carried out in a crosssectional and analytical form on 18,627 households. Data were extracted from the Bulletin of Urban Household Expenditure and Income in 2016 published by Iran Statistical Center. Berry Index was used to measure food diversity. The index included scores of zero to one and a greater score indicated a greater food diversification. The study model variables included personal (age, education, gender), social (literacy, geographical region, participation rate) and economic (income, cost) variables.Results: Increase of every literature person in household percentiles of 10, 25, 50, 75 and 90 increased food diversity by 0.0001, 0.0003, 0.0001, 0.0008 and 0.0007, respectively (p < 0.01). The household per capita expenditure in all percentiles included a significant positive relationship with the food diversity. In median (t = 50%), a 1000Rial increase in per capita food expenditure resulted in a 2.5unit growth in food diversity (p < 0.01). Households who lived in south and desert regions included the highest (0.86) and the lowest (0.84) diversities in food regimes, respectively.Conclusion: Food diversity behaviors in Iranian households mostly depend on their residence. Growth of household income in lower percentiles increases food diversification. Therefore, economic growth can lead to diversification of foods and hence prevention of noncommunicable diseases.