کلاهبرداری سایبری در بستر رویه قضایی

زمینه و هدف: کلاهبرداری سایبری یکی از مهم ترین و شایع‌ترین جرم‌های ارتکابی در فضای سایبر محسوب می شود. این بزه جلوه‌ای متمایز و نوین از کلاهبرداری کلاسیک دارد. در رویه قضایی، عدم فهم یکسان قضات و عدم تخصص کافی در زمینه سایبر و عدم آگاهی از اوضاع و شرایط این جرم موجب اختلاف و تشتت آرا در رویه عملی محاکم شده است؛ نگارندگان برای از بین بردن این اختلافات قضایی و تشت آرایی که در زمینه کلاهبرداری سایبری و مرز میان آن با کلاهبرداری سنتی وجود دارد، به بررسی و تحلیل آرای صادر از دادسراها و دادگاه های کیفری استان تهران پرداخته و در نتیجه، به دنبال ایجاد وحدت رویه ای در این زمینه می باشند.روش: پژوهش حاضر به صورت ترکیبی از مطالعه توصیفی – تحلیلی و مطالعه موردی آرای صادره از دادسراها و دادگاه های کیفری استان تهران انجام شده است.یافته‌ها و نتایج: در مقام داوری در رویه قضایی میان آرای متشتت، باید بین مواردی که از رایانه به عنوان وسیله ارتکاب جرم استفاده می‌شود و مواردی که رایانه بستر ارتکاب جرم است، قائل به تفکیک شد. هم‌چنین، در رویه قضایی قابل‌گذشت بودن بزه کلاهبرداری سایبری محل اختلاف است که بر حسب یافته های پژوهش کلاهبرداری سایبری جرم غیرقابل‌گذشت محسوب می شود؛ زیرا مقنن در ماده 7 قانون کاهش حبس تعزیری مصوب 1399 از عبارت «کلاهبرداری» استفاده نموده، ولی در ماده 11 از عبارت «کلاهبرداری موضوع ماده (1) قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری» که از این اختلاف تعبیر می‌توان برداشت نمود، ماده 11 شامل جرم کلاهبرداری سایبری موضوع ماده 741 نمی شود.

cyber fraud in the context of judicial procedure

background and purpose: cyber ​​fraud is considered one of the most important crimes committed in cyber space. this scam has a distinct and new effect from the classic scam. in judicial procedure, the lack of uniform understanding of judges and lack of sufficient expertise in the field of cyber and lack of knowledge of the situation and conditions of this crime have caused differences and mixed opinions in the practical procedure of the courts. cyber ​​and there is a border between it and traditional fraud, they have investigated and analyzed the opinions issued by prosecutors and criminal courts of tehran province, and as a result, they seek to create a procedural unity in this field.method: the present research is a combination of a descriptive-analytical study and a study of opinions issued by prosecutors and criminal courts of tehran province.findings and results: in the jurisprudence of mixed opinions, a distinction should be made between cases where a computer is used as a means of committing a crime and cases where a computer is a platform for committing a crime. also, in the jurisprudence, the forgivability of the crime of cyber fraud is a point of dispute, but cyber fraud is considered an unforgivable crime because the legislator used the word &fraud& in article 7 of the law on reduction of penalty imprisonment approved in 2019, but in article 11, the word &fraud& was used. &fraud under article (1) of the law on intensification of punishment for bribery,