واکاوی فقهی و حقوقی مسئولیت شرکای جرم در رد مال

زمینه و هدف: یکی از مهمترین مهمترین مسائل موردِ نزاع در دادگاههای ایران، مسالۀ مسئولیّت شرکایِ جرم در نحوۀ ردّ مالِ مغصوبه، درآنجایی است که مشارکتِ مجرمان مبهم و عینِ مالِ مغصوبه هم موجود نباشد. برخی از قضات دادگاهها با فرضِ اثباتِ جرم مجرمان در این مساله، راساً حکم به «مسئولیّت تساویِ» شرکایِ جرم در ردّ مال می‌کنند و برخی دیگر راساً نظر به «مسئولیّتِ تضامنی» مجرمان دارند. این دو رویّۀ مخالف، شاید بدلیلِ ابهام و یا بدلیلِ تعارضِ ظاهریِ موادّ قانونی است که سببِ رای هایِ متعارض گردیده است. روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.یافته ها و نتایج: در این مقاله با بررسی ادلّۀ فقهی و حقوقیِ موجود استدلال کنیم «مسئولیّت تضامنی» در مسالۀ مذکور از انگیزه‌ها، و پشتوانه‌های فقهی و حقوقیِ بیشتری مانندِ اطلاقِ قاعدۀ ضمان ید، مسالۀ حمایت از بزه‌دیدگان، و تشابه قوانینِ غصب با قصاص و سرقت، برخوردار است و این ادلّه حاکم بر موادّ قانونی‌ای است که در آنها به «مسئولیّت تساوی» تصریح کرده‌اند. از این رو این نتیجه حاصل شده است که محکومیت به رد مال نسبت به شرکای جرم در آن جایی که نحوۀ مشارکت مجرمان مبهم و نیز عین مال مغصوبه موجود نباشد، به صورت تضامن در نظر گرفته شود چراکه حقوق شاکی را بهتر تامین کند.

objectives, basics and examples of benefiting from information technology in criminal proceedings

background and purpose: cyber ​​fraud is considered one of the most important crimes committed in cyber space. this scam has a distinct and new effect from the classic scam. in judicial procedure, the lack of uniform understanding of judges and lack of sufficient expertise in the field of cyber and lack of knowledge of the situation and conditions of this crime have caused differences and mixed opinions in the practical procedure of the courts. cyber ​​and there is a border between it and traditional fraud, they have investigated and analyzed the opinions issued by prosecutors and criminal courts of tehran province, and as a result, they seek to create a procedural unity in this field.method: the present research is a combination of a descriptive-analytical study and a study of opinions issued by prosecutors and criminal courts of tehran province.findings and results: in the jurisprudence of mixed opinions, a distinction should be made between cases where a computer is used as a means of committing a crime and cases where a computer is a platform for committing a crime. also, in the jurisprudence, the forgivability of the crime of cyber fraud is a point of dispute, but cyber fraud is considered an unforgivable crime because the legislator used the word &fraud& in article 7 of the law on reduction of penalty imprisonment approved in 2019, but in article 11, the word &fraud& was used. &fraud under article (1) of the law on intensification of punishment for bribery,