مروری بر تحلیل‌های چند متغیره در آنالیز نتایج جنایی – گامی در جهت کشف علمی جرائم

در علم جنایی، هدف از انجام آنالیز در یکی از موارد شامل شناسایی نمونه مشکوک، طبقه بندی نمونه ها، تشخیص تقلب/ جعل و غیره در جهت تایید یا رد فرضیه های چگونگی ارتکاب به جرم می باشد برای تحقق این اهداف، از روشهای آنالیز مختلف از جمله طیف سنجی، کروماتوگرافی، روشهای مبتنی بر اشعه ایکس و روشهای میکروسکوپی استفاده می شود. با توجه به پیشرفت های سیستم های دستگاهی آنالیز، حجم زیادی از داده های چند متغیره ایجاد می شود که به صورت ماتریسی از تعداد نمونه های آنالیز شده و متغیرهای تاثیرگذار بر نمونه ها می باشد. در نتیجه تفسیر حجم بزرگی از نتایج بسیار مشابه به هم، زمان بر و مشکل خواهد بود و همچنین، بررسی چشمی  ممکن است موجب دستیابی به نتایج مثبت کاذب شود. بنابراین، برای تجزیه و تحلیل مجموعه داده های بزرگ و پیچیده، روش های پیشرفته کمومتریکس توسعه داده شده است. علاوه بر این، روشهای کمومتریکس، نتایج دقیق و معتبری را در زمان کم، فراهم می سازند و برای تحلیل علمی، دقیق و اعتباربخشی به نتایج، حیاتی می باشند. مقالات پژوهشی بسیاری با توجه به کاربرد کمومتریکس در علوم جنایی منتشر شده است. درمقاله حاضر، روش های چند متغیره مورد استفاده در بررسی شواهد جنایی مورد بررسی قرار گرفته و نیز مزایا، معایب و کارآیی آنها مقایسه می شود. این بررسی به بخشهای مختلفی تقسیم شده است که شامل تاریخچه کمومتریکس، انواع روشهای چند متغیره متداول در آنالیزهای جنایی و کاربرد کمومتریکس در رشته های مختلف علوم جنایی است.

Multivariate analysis in forensic sciences

In forensic science, the purpose of performing an analysis in one of the cases includes identifying a suspicious sample, classifying the samples, detecting fraud / forgery, etc. in order to confirm or reject the hypotheses of how the crime was committed. Various analysis methods are used, including spectroscopy, chromatography, Xray methods and microscopic methods. Due to the advances in instrumental analysis systems, a large amount of multivariate data is generated, which is a matrix of the number of samples analyzed and the variables affecting the samples. As a result, interpreting large volumes of very similar results will be time consuming and difficult, and eye examination may lead to falsepositive results. Therefore, advanced chemometrics methods have been developed to analyze large and complex datasets. In addition, chemometrics methods provide accurate and valid results in a short time and are vital for scientific, accurate analysis and validation of results. Many research articles have been published on the application of chemometrics in forensic science. In this article, the multivariate methods used in the examination of criminal evidence are examined and their advantages, disadvantages and efficiencies are compared. This study is divided into different sections, which include the history of chemometrics, various common multivariate methods in criminal analysis, and the application of chemometrics in various disciplines of forensic science.