تاثیر پارامترهای زمین‌شناسی بر نسبت تراوایی‌ افقی به عمودی در مخازن کربناته سازندهای کنگان و دالان بالایی

هدف از مطالعه حاضر، بررسی تغییرات تراوایی و نسبت مقدار تراوایی افقی به عمودی در مخازن کربناته کنگان و دالان بالایی است. تاثیر پارامترهای زمین‌شناسی ازجمله نوع سنگ‌شناسی، بافت، رخساره و تخلخل بر مقدار تراوایی افقی و عمودی و تغییرات آنها و نیز نسبت مقدار تراوایی افقی به عمودی در این سازندها در بخش مرکزی خلیج فارس بررسی شده است. برای این منظور، از روش‌های آماری بر‌روی داده‌های به‌دست آمده از مطالعه پلاگ‌ها و مقاطع میکروسکوپی از مغزه‌های یک چاه به ضخامت m 402 استفاده شده ‌است. نتایج به‌ دست آمده نشان می‌دهد که مقدار میانگین تراوایی افقی در دو نوع سنگ‌شناسی دولومیت و آهک، در نوع بافت کربنات بلوری و در گروه‏رخساره مادستون و کربنات بلوری به مقدار میانگین تراوایی عمودی نزدیک است. با افزایش تخلخل بدون در نظر گرفتن دیگر شاخص‌های زمین‌شناسی، تراوایی‏ها افزایش و نسبت تراوایی افقی به عمودی کاهش می‌یابد. همچنین، دو عامل ناهمگنی و افزایش میزان دانه (از بافت مادستون به گرینستون) نسبت‌به خمیره و سیمان در تغییرات و نسبت مقدار تراوایی افقی به عمودی موثر است و حضور دانه‏ها سبب افزایش ناهمگنی می‏شود. در محیط‏های رسوبی پرانرژی و در رخساره‏های دانه‌پشتیبان تراوایی افقی بیشتر از تراوایی عمودی خواهد بود. همچنین، مشاهده شد که دولومیتی‌‌شدن نسبت تراوایی افقی به عمودی را به‌سبب افزایش ناهمگنی کانی‌شناسی افزایش می‌دهد، اما در مقادیر بسیار بالای این کانی (بیش از 90%) به‏دلیل همگن‌شدن بافت سنگ، نسبت تراوایی‌ افقی به عمودی کاهش می‌یابد. بنابراین، نسبت تراوایی افقی به عمودی به میزان ناهمگنی، میزان دانه، سنگ‌شناسی بستگی دارد و افزایش تخلخل و تراوایی، همگن‌بودن نمونه هم از نگاه نوع کانی تشکیل‌دهنده سنگ و هم از نگاه بافت، سبب نزدیک شدن میزان تراوایی افقی و عمودی است.

The Effect of Geological Parameters on the Ratio of Horizontal to Vertical Permeability in Carbonate Reservoirs of Kangan and Upper Dalan Formations

The aim of the present study is to investigate the permeability changes and the ratio of horizontal to vertical permeability in Kangan and Upper Dalan carbonate reservoirs. The effect of geological parameters such as lithology, texture, facies and porosity has been investigated on the amount of horizontal and vertical permeabilities and their changes as well as the ratio of horizontal to vertical permeability in these formations in the central part of Persian Gulf. For this purpose, statistical methods have been used on the data obtained from the study of plugs and microscopic thin sections prepared from the 402 meters of cores. The results showed that the mean value of horizontal permeability is closed to the mean value of vertical permeability in the two types of dolomite and limestone lithology as well as crystalline carbonate and mudstone textures. By increasing porosity without considering other geological factors, permeabilities increase and the ratio of horizontal to vertical permeability decreases. Also, the two factors of heterogeneity and increase in the amount of grains (from mudstone to grainstone texture) are more effective in comparison with micrite and cement in the changes of permeabilities. The presence of grains increases heterogeneity. Horizontal permeability will be higher than vertical permeability in energetic sedimentary environments and in grainsupported facies. It was also observed that dolomitization increases the ratio of horizontal to vertical permeability due to increased mineralogical heterogeneity. The ratio decreases in very high amounts of this mineral (more than 90 percent) due to the homogeneity of rock texture. Therefore, this ratio depends on the degree of heterogeneity of rock, the amount of grain, and lithology. Increasing porosity and permeability, homogeneity of the sample both in terms of the type of mineral forming the rock and in terms of texture, causes closer horizontal and vertical permeabilities.