بررسی و تعیین میزان اثر شوری، نوع یون و ph برروی مهاجرت ذرات ریز در مخازن ماسه‌سنگی

یکی از روش‌های ازدیاد برداشت از مخازن نفتی تزریق آب با شوری‌های کم و ph بالا است. این روش علی‌رغم مزایای فراوان مانند هزینه کم و دسترسی زیاد، می‌تواند باعث آسیب به سازند شود. یکی از مشکلات هنگام تزریق آب با شوری کم، مهاجرت ذرات ریز است. مهاجرت ذرات ریز می‌تواند تراوایی مخزن را کاهش دهند و یا به تجهیزات آسیب جدی وارد کند. شرایط آب تزریقی با توجه به قدرت یونی، نوع یون‌ها و ph به شکل‌های مختلف برروی مهاجرت ذرات موثر است. در این مقاله، تاثیر قدرت یونی و نوع یون‌های موثر، اعم از یون‌های یک و دو ظرفیتی، در قدرت یونی که کمتر به مفهوم آن پرداخته شده است برروی مهاجرت ذرات مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. به این منظور، چهار نمک شامل یون‌های یک و دو ظرفیتی انتخاب و با تغییرات فاکتور قدرت یونی و نوع یون مهاجرت ذرات بررسی شد. تاثیر ph نیز در مقادیر 6.5، 8، 10 و 12 برروی مهاجرت ذرات ریز مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان دادند که به طور کلی با افزایش قدرت یونی سیال تزریقی میزان مهاجرت ذرات کاهش می‌یابد. نمک‌های دو ظرفیتی نیز به‌دلیل افزایش قدرت یونی باعث کاهش میزان مهاجرت ذرات می‌گردد، ولی اثر آن‌ها در قدرت‌های یونی یکسان نبوده و رفتاری متفاوت نشان می‌دهند تا حدی که حضور هم‌زمان یون‌های دو ظرفیتی در سیال تزریقی حتی باعث افزایش شدت مهاجرت ذرات ریز می‌گردد. علاوه‌برآن، نتایج نشان داد که با افزایش ph میزان مهاجرت ذرات تشدید می‌شود. هنگام تزریق سیال با ph بالا پتانسیل زتا سطح ذرات زیاد شده و در نتیجه با افزایش نیروی دافعه بین ذرات میزان مهاجرت و تولید ذرات افزایش می‌یابد

An Investigation and Determination of Different Salinity, Ion Type and pHs Effect on Fine Migration in Sandstone Reservoirs

Low salinity water (LSW) injection and alkaline flooding are two common enhanced oil recovery (EOR) methods. Although these methods have a lot of advantages, they could cause some formation damages. One of the main problems during LSW injection and alkaline flooding is fine migration. Fine migration might reduce reservoir permeability or produce and damage well facilities. Ionic strength and pH are two main factors that could control fine migration in these EOR methods. In this paper, the effect of four salts NaCl, KCl, CaCl2, and MgCl2 was studied as an ion strength parameter on fine migration. To investigate the effect of pH, four pH of 6.5, 8, 10, and 12s was considered. The results showed that the presence of salts decreases the amount of fine migration compared to distilled water injection, and divalent salts have a better performance than monovalent salts. The results also showed that the simultaneous presence of divalent ions in the injection fluid increases the intensity of fine migration. Furthermore, studies on pH’s effect indicate that increasing the injection fluid’s pH causes the more fine migration. Zeta potential measurements prove that the potential of fine particles surfaces increases by raising fluid pH. As a result, the repulsive forces between fine particles are greater at the higher pH which causes to increase fine migration.