بررسی تصفیه‌پذیری پساب واحدهای نمک‌زدایی نفت خام به‌روش تقطیر خورشیدی

هدف از انجام این پژوهش، بررسی فرآیند نمک‌زدایی و استفاده مجدد از پساب‏های نمکی همراه نفت با استفاده از حوضچه‌های تقطیر خورشیدی تا حد استاندارد آب آبیاری و کشاورزی است. یکی از معضلات صنایع نفت و گاز، وجود پساب‌های نمکی با مقدار نمک‌های محلول بالا و باقی‌مانده مواد نفتی است. معمولاً روش‏های متداول تصفیه برای این نوع پساب‌ها قابل استفاده نیست و برای تصفیه آنها نیاز به استفاده از فناوری‏های نوین و صرف هزینه‌های زیاد است. از طرف دیگر، با توجه به وجود مساحت کافی برای احداث حوضچه‌های تقطیر خورشیدی و تابش مناسب خورشید و همچنین تعداد زیاد روزهای آفتابی در مناطق نفت‌خیز جنوب ایران، می‌توان از روش تقطیر خورشیدی استفاده نمود. در این پژوهش برای دست‌یابی به اهداف بالا سه حوضچه کاملا یکسان با پوشش متفاوت کف با مساحت حدود m2 1 ساخته و در محل پژوهشگاه صنعت نفت نصب و راه اندازی شد. این حوضچه‌ها با آب شهری و پساب همراه نفت، آب‌گیری شد و با انجام چندسری آزمایش، اثر پارامترهای پوشش متفاوت کف حوضچه و همچنین عمق بهینه پساب درون دستگاه مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه کیفیت آب تولید شده از سه حوضچه تقطیر خورشیدی از نظر چند پارامتر اندازه‌گیری شد و با استانداردهای فاضلاب تصفیه شده برای مصارف کشاورزی و آبیاری مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد با استفاده از این حوضچه‌ها به سمت جنوب جغرافیایی با شیب 30 درجه برای سطح شیشه‌ای رو به خورشید و استفاده از پوشش‌های تیره کف حوضچه و عمق cm 2 پساب داخل حوضچه‌ها می‌توان پساب‌ همراه نفت را به استثنای مقدار مواد نفتی تا حد استانداردهای آبیاری و کشاورزی تصفیه نمود. مقدار آب تصفیه شده در یک شبانه‌روز در فصل بهار حدود3 تا lit 4 به ازای m2 1 سطح حوضچه به‌دست آمد.

A Study on Treatability of Desalter Unit Wastewater by Solar Still Method

The aim of this study is desalination and reuse of produced water by using basin solar still distillation to meet agricultural irrigation standards. The produced water is one of the main obstacles in oil and gas industries. The produced water contains high dissolved solid, oil and hydrocarbons, and other pollutants. Conventional treatment methods are not applicable and advanced technology and spending more money is needed for the treatment of the produced water. Availability of sufficient areas, high solar radiation, and a high number of sunny days in the south of Iran are suitable parameters for solar distillation by using basin solar stills. In the current work, to achieve the above aims, three basin solar stills with an area of about one square meter and different bottom surface covers were made and installed in Research Institute of Petroleum Industry. Water and the produced water entered the three basin solar stills with different water depth. Then, with running some tests, optimum water depth and bottom surface cover for the production of more treated water were determined. The results showed that the basin solar still with a 30degree slope for glass surface, dark bottom cover, 2centimeter depth of produced water, and positioned to the south geographical side can treat the produced water according to agriculture irrigation standards except for oil content. In the spring season, the amount of treated water was about 3 to 4 liters per square meter of basin solar still area.