مقایسه خصوصیات فیزیکی و شیمیایی نفت‌های میادین واقع در بخش ایرانی خلیج فارس

نفت قابل استحصال در 17 میدان نفتی در قسمت ایرانی خلیج فارس در حدود 15 میلیارد بشکه برآورد می گردد که این مقدار نفت ذخیره، منطقه را از لحاظ پتانسیل هیدروکربوری ممتاز می‌نماید. به منظور مطالعه خصوصیات فیزیکی و شیمیایی نفت این میادین و تعیین خصوصیات سنگ‌های منشاء احتمالی، تعداد 33 نمونه نفتی از این میادین برداشت شد و مورد آنالیزهای عنصری، کروماتوگرافی گازی و ایزوتوپی قرار گرفت. بیشتر نمونه‌های مورد مطالعه دارای سولفور بالایی است که با افزایش میزان سولفور از کیفیت نفت‌ها (api) کاسته می‌شود. بیشترین میزان سولفور در نمونه میدان خارگدرود (مخزن آسماری) و کمترین میزان آن در نمونه نفت میدان رسالت (مخزن سورمه) گزارش شده است. با انجام آنالیزهای کروماتوگرافی ستونی، کروماتوگرافی گازی و ایزوتوپ کربن، درصد برش‌های مختلف هیدروکربنی، توزیع آلکان‌های نرمال، نسبت ایزوپرونوییدهای خطی پریستان و فیتان، اندیس ارجحیت هیدروکربنی و مقادیر ایزوتوپی کربن پایدار تعیین گردید. بر اساس نتایج به دست آمده، بیشتر نمونه‌های نفتی خلیج فارس را می‌توان جزء نفت‌های پارافینیکی طبقه‌بندی کرد که احتمالاً از سنگ‌های کربناته دریایی حاوی کروژن‌های نوع ii و iis با سن مزوزوییک که در شرایط غیر اکسیدان نهشته شده‌اند، تولید می‌گردد.

Comparison of Physical and Chemical Properties of the Oilfield Samples in the Iranian Sector of the Persian Gulf

Fifteen billion barrels of recoverable oil accumulated in 17 oilfields make the Iranian sector of the Persian Gulf one of the most proliferous regions in the world. The elemental and isotopic analyses as well as gas chromatography were conducted on 33 oil samples selected from different reservoirs in order to study the physical and chemical properties and identify the probable source rock characteristics. Most of the oil samples were characterized as the high sulfur content. The sulfur contents increase as API decreases. The Asmari reservoir of KhargDorood oilfield contains the highest sulfur content whereas the Surmeh reservoir of Resalat oilfield has the lowest content. Different hydrocarbon fraction contents such as nalkane distribution, acyclic isoprenoids ratios of pristane and phytane, carbon preference index, and stable carbon isotope ratios were determined by conducting the column chromatography, gas chromatography, and stable carbon isotopic analysis. Based on the results, most of the oil samples could be classified under paraffinic oils probably sourced from Mesozoic marine carbonate bearing type II and IIS kerogen deposited under anoxic condition.