بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی خانواده و بزهکاری نوجوانان (مطالعه موردی: شهر زاهدان)

چکیدهسرمایه ‌اجتماعی از جمله مفاهیمی است که از طریق تلفیق نظریات جرم‌شناسی با بحث‌های سطح خرد و کلان در مورد ساختار‌ها و شبکه‌های اجتماعی به تبیین آسیب‌های اجتماعی پرداخته است. از آنجایی که بیشتر مسایل اجتماعی برآمده از روابط‌اجتماعی هستند، تحقیق حاضر با بهره‌گیری از نظریه سرمایه‌اجتماعی خانواده کلمن و نظریه پیوند اجتماعی هیرشی به بررسی تجربی فرضیه رابطه بین سرمایه‌اجتماعی خانواده و بزهکاری نوجوانان پرداخته‌است. برای بررسی رابطه مذکور از یک نمونه 400 نفری از دانش آموزان سال سوم دبیرستان شهر زاهدان استفاده شده‌است، که در سال تحصیلی91-90 مشغول به تحصیل بوده‌اند. روش تحقیق در این پژوهش به‌صورت پیمایشی انجام گرفته و روش جمع‌آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه بوده است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که بین سرمایه اجتماعی ساختاری درون خانواده و سرمایه اجتماعی شناختی درون خانواده با بزهکاری نوجوانان رابطه معکوس و معناداری وجود‌دارد و دو‌فرضیه دیگر در مورد رابطه معکوس و معنادار بین سرمایه اجتماعی ساختاری بیرون خانواده و سرمایه اجتماعی شناختی بیرون خانواده با بزهکاری نوجوانان تایید نشدند. همچنین در بین مولفه‌های سرمایه اجتماعی خانواده، مولفه آگاهی والدین، بیشترین قدرت تبیین کنندگی تغییرات بزهکاری را داشته است. نتایج تحلیل رگرسیونی بر‌اساس جنسیت پاسخگویان نشان داده‌اند که سرمایه اجتماعی شناختی درون خانواده در بین پاسخگویان پسر بیشترین قدرت تبیین کنندگی بزهکاری را داشته است، در صورتی که سرمایه اجتماعی ساختاری درون خانواده بیشترین قدرت تبیین کنندگی بزهکاری را در بین پاسخگویان دختر نشان داده‌است.