ارزیابی آلودگی عناصر (cd, as cu, zn,) در مصب رودخانه های غرب استان مازندران

این پژوهش با هدف بررسی غلظت عناصر آرسنیک، کادمیم، روی و مس در آب و رسوبات مصب رودخانه های غرب استان مازندران انجام شد. تعداد 36 نمونه آب و رسوب در 4 ایستگاه با سه تکرار از فروردین تا اسفندماه 1398 نمونه‌برداری و آنالیز شدند. میانگین کل فاکتورهای محیطی در دو فصل زمستان-تابستان به ترتیب به صورت دما °c 11.21- 16.46، شوری g/l 3.58- 6.47، ph 5.92-5.42، مواد محلول g/l 3.52-6.25، هدایت الکتریکی µmho/cm 6.27- 11.12، نیتریت mg/l 0.03-0.01 و نیترات mg/l 1.37-3 به دست آمد. طی مقایسه فاکتورهای محیطی با استاندارد کیفیت آب ایران بر اساس نوع کاربری کشاورزی، صنعتی، تفریحی و پرورش ماهیان گرمابی و سردآبی در حد استاندارد بود. میزان کل جذب فلزات کادمیوم، آرسنیک، مس، روی در آب به ترتیب 0.25، 0.77، 11.44و mg/l 11.02؛ در رسوبات به ترتیب 0.2، 3.83، 20.91 و µg/g 59.27 بود. با شروع فصل کشت میزان غلظت فلزات در نمونه های آب و رسوبات بسیار بالاتر بود. رودخانه صفارود نسبت به سایر رودخانه ها آلوده تر بود. غلظت فلزات نمونه های آب در هر 4 رودخانه بیش تر از حد مجاز بوده ولی در رسوبات به‌جز فلز مس و آرسنیک در بقیه کم تر از حد مجاز به دست آمد.

evaluation of element pollution (cd, as cu, zn,) in estuaries of western rivers of mazandaran province

the purpose of the present study was to assess the concentration of cd, as, cu, and zn metals in water and sediments of rivers in the west of mazandaran province, iran. the number of water and sediment samples was 36 taken from four stations from april 2019 to march 2020 and analyzed with three replicates. mean values of total environmental factors at the four stations during winter and summer seasons were as t=11.21-16.46 °c, salinity=3.58-6.47 g/l, ph=5.42-5.92, tds=3.52-6.25 g/l, electrical conductivity=6.27-11.12 µmho/cm, nitrite=0.01-0.03 mg/l, and nitrate=1.37-3 mg/l respectively. the quality of environmental factors was found within the normal range for water quality in iran for different types of land use: agricultural, industrial, recreational, and hot-and cold-water fish farming. mean values of total adsorption of cadmium, arsenic, copper, and zinc were 0.25, 0.77, 11.44, and 11.02 mg/l respectively in water samples, and 0.2, 3.83, 20.91, and 59.27 µg/g in sediment samples. the adsorption of all metals was higher at the beginning of the cultivation season compared with the non-cultivation season both in water and sediment samples. safarood river was the most polluted of all rivers. the concentration of metals was higher than the permissible limit in water, but lower in sediments (except for copper and arsenic) in all four rivers.