کاربرد فنون سنجش از دور و gis در مدل scs-cn (مطالعه موردی: حوضه بالارود، خوزستان)

یکی از مشکلات اساسی در زمینه پیش بینی سیلاب در اغلب حوزه های آبخیز در ایران، نبود داده های هیدرولوژی و اقلیمی است. از جمله روش های برآورد حداکثر دبی سیل در حوضه های فاقد آمار، روش scscn است. در این پژوهش با استفاده از روش فوق، مقدار ارتفاع رواناب و حداکثر دبی سیلاب حوضه بالارود خوزستان برآورد شد. در ابتدا با استفاده از تصویر سنجنده  oli ماهواره لندست 8 و انجام تصحیح هندسی، بارزسازی و الگوریتم نزدیک‌ترین همسایگی در طبقه بندی شئ گرا، نقشه کاربری اراضی تهیه شد. با استفاده از نقشه های کاربری اراضی مربوط به هر زیرحوضه، گروه هیدرولوژیکی خاک و شماره منحنی تعیین گردید. در نهایت با روش scscn، مقدار رواناب و حداکثر سیلاب حوضه تعیین گردید. نتایج نشان داد حوضه بالارود شامل سه نوع گروه هیدرولوژیکی خاک a، b و c به ترتیب برابر 60.64، 11.62 و 27.74% مساحت بود. مقدار شماره منحنی cn معادل این حوضه برابر 62.81 حاصل شد. همچنین مقدار حداکثر ضریب نگهداشت (s) مربوط به زیرحوضه های دوکوهه، انارکی و منگره به ترتیب 7.5، 16.8 و cm 17 و مقدار معادل آن در حوضه مورد مطالعه برابر cm 15 به دست آمد. در نهایت ارتفاع رواناب زیرحوضه های منگره، انارکی، دوکوهه و کل حوضه آبخیز به ترتیب 0.05، 0.06، 0.73 و cm 0.12 و حداکثر دبی سیل برای آن ها نیز به ترتیب 71، 67.2، 435،  m^3/s282.1 حاصل شد. نتایج پژوهش همچنین کارایی مفید سنجش از دور و تکنیک‌های gis را در روش scs-cn نشان داد.

Application of remote sensing and GIS techniques in SCS-CN model (Case Study: Balarood Basin, Khuzestan)

One of the main problems in flood predicting is often lack of hydrological and climatic data in most basins of Iran. Soil Conservation Service Curve Number (SCSCN) method is used to estimate the maximum flood discharge in the ungauged basins. In this study, the runoff height and the maximum flood discharge were estimated by SCSCN method in Balarood Basin on Khuzestan Province of Iran. Firstly, geometric correction, enhancement and nearest neighbor algorithm of objectoriented classification on Landsat 8 satellite’s OLI sensor images were used to prepare the land use maps. Then the soil hydrological groups and curve number (CN) were determined for each subbasin using land use map. Finally, the runoff and maximum flood discharge of the basin were estimated by SCSCN method. The results indicated that the Balarood basin had three soil hydrological groups A, B, and C, with 60.64, 11.62, and 27.74% respectively. The CN of the basin was 62.81. The maximum soil water retention (S) of Dokohe, Anarki and Mongareh subbasins and the basin calculated were 7.5, 16.8, 17, and 15 cm respectively. The height of runoff and maximum flood discharge of them were estimated 0.05, 0.06, 0.73, 0.12 cm and 71, 67.2, 435, 282.1 m3/s respectively. The results also demonstrated the good efficiency of remote sensing and GIS techniques in study on SCSCN method.