تاثیر سامانه‌های آبیاری ‌تحت‌فشار بر تغییر برخی خصوصیات شیمیایی خاک

در سالیان اخیر به دلیل محدودیت منابع آب در دشت ملایر، روش‌های آبیاری از سطحی به تحت‌فشار در حال تغییر است. هدف این پژوهش بررسی تغییرات کیفیت خاک به دلیل تغییر روش آبیاری بود. در این پژوهش 14 مزرعه و دو باغ مجهز به سامانه‌ی آبیاری بارانی و قطره‌ای انتخاب و تغییرات کیفی خاک آن‌ها نسبت به مقادیر متناظر قبل از اجرا با آزمون‌ آماری من‌ویتنی ارزیابی شد. پارامترهای کیفی خاک شامل اسیدیته (ph)، نیتروژن (n)، فسفر (p)، مواد آلی (c)، هدایت الکتریکی املاح (ece) و پتاسیم (k) بود. نقشه‌ پهنه‌بندی پارامترهای کیفی موردبررسی نیز با استفاده از نرم‌افزار arc gis در قبل و بعد از اجرای سامانه‌های آبیاری تحت‌فشار تهیه شد. نتایج نشان داد تفاوت بین مقادیر پارامترهای موردبررسی قبل و بعد از اجرای سامانه‌های آبیاری تحت‌فشار شامل ece، ph و c در سطح احتمال 5% غیرمعنی‌دار و تغییرات p، k و n معنی‌دار بود. نتایج اندازه‌گیری پارامترهای کیفی بیان‌گر افزایش میانگین مقادیر ph، n، p و c به‌ترتیب از 7.72 به 7.80، 0.067 به mg/kg 0.121، 11.01 به mg/kg 17.95 و 0.68 به 0.80% نسبت به قبل از اجرای سامانه‌های آبیاری تحت‌فشار بود. اما مقادیر ece و k خاک مزارع به‌ترتیب از 1.06 به ds/m 0.53 و 255.1 به mg/kg 156 کاهش نشان داد. نتایج نشان داد تغییر روش آبیاری باعث کاهش پتاسیم و افزایش فسفر و نیتروژن خاک شد.

Effect of Pressurized Irrigation Systems on Changing Some of the Soil Chemical Properties

In recent years, due to limited water resources in Malayer plain, irrigation methods are changing from surface to under pressure. The purpose of this study was to investigate changes in soil quality due to changes in irrigation methods. For this purpose, 14 farms and 2 orchards equipped with sprinkler and drip irrigation system were selected and their soil quality changes compared with the corresponding values before implementation were evaluated by MannWhitney statistical test. Soil quality parameters included acidity (pH), nitrogen (N), phosphorus (P), organic matter (C), electrical conductivity of solutes (ECe) and potassium (K). The zoning map of the studied quality parameters was also prepared using ArcGIS software before and after the implementation of pressurized irrigation systems. The results showed that the difference between the values of the studied parameters before and after the implementation of pressurized irrigation systems including ECe, pH and C were nonsignificant at the level of 5% probability and the changes of P, K and N were significant. The results of measuring the qualitative parameters showed an increase in the mean values of pH, N, P and C from 7.72 to 7.80, 0.067 to 0.121 mg/kg, 11.01 to 17.95 mg/kg and 0.68 to 0.80%, respectively, compared with before the implementation of pressurized irrigation systems. However, ECe and K values of field soils decreased from 1.06 to 0.53 dS/m and 255.1 to 156 mg/kg, respectively. The results showed that changing the irrigation method reduced potassium and increased soil phosphorus and nitrogen.