پهنه‌بندی مناطق سیل‌خیز جنگل‌های ارسباران مبتنی بر فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و gis (منطقه مورد مطالعه: حوزه آبخیز ستن‌چای – عاشقلو)

برای جلوگیری از رخداد سیلاب، باید مناطقی را شناسایی کرد که دارای پتانسیل بالایی در ایجاد این پدیده هستند. این پژوهش با هدف برآورد ضریب رواناب، شناخت عوامل موثر در سیل‌خیزی و پهنه بندی پتانسیل سیل‌خیزی در جنگل های ارسباران، حوزه آبخیز ستن چای، انجام شد. برای این منظور ابتدا داده ها و اطلاعات موردنیاز شامل آمار حداکثر بارش روزانه، لایه های گروه‌های هیدرولوژیک خاک، شیب، کاربری زمین، تراکم پوشش گیاهی و تراکم زهکشی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه گردید. در ادامه با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به هریک از شش عامل موثر در سیل‌خیزی حوضه وزن موثر اختصاص داده شد. سپس با تلفیق این لایه ها در محیط gis، نقشه پهنه بندی پتانسیل سیل‌خیزی حوضه با دوره بازگشت های 10، 25، 50 و yr 100 تهیه شد. نتایج نشان داد که حدود 15 تا 19% مساحت حوضه طی دوره بازگشت های 10 تا yr 100  در طبقه پتانسیل سیل‌خیزی متوسط و 1 تا 13% در طبقه پتانسیل زیاد قرار گرفت. در طی دوره بازگشت های 10 و yr 25 هیچ منطقه ای از حوضه در طبقه پتانسیل سیل‌خیزی خیلی زیاد قرار نگرفتند اما در دوره بازگشت های 50 و yr 100 به ترتیب 0.32 و 0.96% از سطح حوضه در طبقه پتانسیل سیل خیزی خیلی زیاد قرار گرفتند. به‌طورکلی می توان نتیجه گرفت با توجه به تراکم خوب جنگل و پوشش گیاهی، سیل‌خیزی منطقه کم بوده و مناطق با پتانسیل سیل‌خیزی بالا در مکان هایی که جنگل تخریب گردیده، واقع‌شده‌اند.

The Zoning of Arasbaran Forests Flood Hazard Based on Analytic Hierarchy Process and GIS (Study Area: Sotanchai-Asheghloo Watershed)

To prevent the occurrence of floods, it is necessary to identify areas having high potential for this phenomenon. The aim of this research was to estimate runoff coefficient, understanding the effective factors in flooding, and the flood hazard of Arasbaran forests (Sotanchai basin). For this purpose, first, the required data, including the maximum daily precipitation, soil, slope, land use, vegetation density and drainage density layers, were prepared in geographic information system (GIS) environment. In the following using the analytic hierarchy process (AHP) method, an effective weight was assigned to each of the six factors influencing the flood hazard of the basin. Through applying the weight of each layer and combining it, the flood hazard zonation map of the basin was prepared with different return periods (10, 25, 50, and 100 years). The results showed that 15 19% of the basin area had a medium flood potential during the period of 10 to 100 years and 113% had a high flood hazard. During the 10 and 25year return periods, no area of the basin was in the flood hazard category, but in the 50 and 100year return periods, 0.32 and 0.96% of the basin area were in the very high flood hazard category, respectively. Generally, it can be concluded that due to good forest density and vegetation, flood hazard was low in the region, instead areas with high flood hazard were located in areas, where forests have been destroyed.