نقش زیرحوضه ها در پارامترهای کیفی آب رودخانه چهل‌چای

روندیابی زمانی و مکانی کیفیت آب برای برنامه‌ریزی مدیریت منابع آب ضروری است. هدف از انجام این پژوهش تعیین کیفیت منابع آب رودخانه چهل‌چای با استفاده از شاخص nsfwqi است. نمونه‌برداری طی یک سال آبی از مهر 1395 تا شهریور 1396 به‌صورت ماهانه از پنج ایستگاه در خروجی زیرحوضه‌ها انجام شد. پارامترهای اکسیژن محلول، کل جامدات، نیترات، فسفات، درجه حرارت، اکسیژن موردنیاز بیوشیمیایی، ph، کدورت، و کلی فرم مدفوعی با استفاده از روش‌های استاندارد مورد آزمایش قرارگرفت. شاخص nsfwqi بر اساس داده‌های جمع‌آوری‌شده برای هر نمونه‌برداری محاسبه و سپس کیفیت آب از نظر مکانی در مسیر رودخانه با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی به پنج طبقه،‌ از خیلی بد تا عالی، تقسیم‌بندی شد. اثرگذاری هر زیرحوضه در میزان شاخص کیفیت آب تعیین و سپس زیرحوضه‌ها به ترتیب درصد اثرگذاری اولویت‌بندی شدند. نتایج نشان داد که کیفیت آب در ماه‌های مختلف نمونه‌برداری با توجه به شاخص nsfwqi بین سه کلاس بد، متوسط و خوب در حال تغییراست. در فصول مختلف سال، رودخانه از لحاظ کیفیت آب در کلاس متوسط قرار گرفت. از دلایل قرارگیری کیفیت آب در طبقه متوسط را می‌توان به عواملی چون کاهش دبی رودخانه در فصل تابستان، افزایش فعالیت‌های تفریحی و تفرجی در محدوده رودخانه، پساب‌های کشاورزی و کشت غیراصولی در اراضی شیبدار، تخلیه فاضلاب‌های روستایی، پساب حاصل از استخر پرورش ماهی، و تراکم بالای دام در منطقه اشاره کرد. بنابراین، با توجه به یافته‌های این تحقیق، مسئله کیفیت آب در این رودخانه می‌بایست بیشتر موردتوجه مدیران و برنامه‌ریزان مدیریت منابع آب قرارگیرد.