ارزیابی تولید زیست‌توده و کارایی نیتروژن در گیاه دارویی خرفه (portulaca oleracea) تحت تاثیر کود سبز و نیتروژن

به‌‌منظور بررسی اثر کود سبز و مقادیر نیتروژن بر تولید زیست‌توده و کارایی مصرف نیتروژن در خرفه، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند در دو سال زراعی 94-1393 و 95-1394 انجام شد. چهار کود سبز شامل: شاهد (عدم مصرف کود)، ماشک گل‌خوشه‌ای (vicia villosa l.)، منداب (eruca sativa l.) و مخلوط منداب و ماشک گل‌خوشه‌ای به‌عنوان عامل اصلی و سه سطح کود نیتروژن شامل: صفر (شاهد)، 50 و 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. صفات مورد مطالعه در این آزمایش شامل: وزن خشک ساقه، وزن خشک برگ، وزن خشک اندام‌های هوایی، نسبت برگ به ساقه، درصد نیتروژن زیست‌توده، محتوای نیتروژن زیست‌توده، کارایی جذب نیتروژن، کارایی فیزیولوژیک زیست‌توده و کارایی زراعی زیست‌توده بودند. نتایج نشان داد که کاربرد مخلوط منداب و ماشک گل خوشه‌ای باعث افزایش 11.1 درصدی وزن خشک برگ نسبت به شاهد (عدم مصرف کود) شد. همچنین برهمکنش کود سبز و نیتروژن بر وزن خشک ساقه، وزن خشک اندام‌های هوایی، درصد و محتوای نیتروژن زیست‌توده، کارایی فیزیولوژیک و زراعی نیتروژن زیست‌توده خرفه معنی‌دار بود؛ به‌طوری‌که استفاده از تمامی کودهای سبز مورد مطالعه همراه با 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار باعث افزایش تمامی صفات مورد اشاره شد. بر اساس نتایج این آزمایش، استفاده از کود سبز ماشک گل خوشه‌ای همراه با 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار جهت افزایش تولید زیست‌توده و کارایی مصرف نیتروژن خرفه در منطقه بیرجند قابل توصیه می‌باشد.

Evaluation of biomass production and nitrogen efficiency indices of Portulaca oleracea under green manure and nitrogen

In order to investigate the effect of green manure and nitrogen levels on biomass production and nitrogen use efficiency in experimental purslane during two crop years of 139494 and 201495 at Birjand University Research Farm, a split plot design based on randomized complete block design with three replications. Four green manure including: control (no green manure), flower vetch (Vicia villosa L.), mandab (Eruca sativa L.) and mix of mandib and flower vetch as main factor and three levels of pure nitrogen fertilizer including: zero (control) , 50 and 100 kg ha1 were as subfactors. The traits studied in this experiment included: fresh and dry stem weight, fresh and dry leaf weight, fresh and dry weight of shoots, leaf to stem ratio, biomass nitrogen content, biomass nitrogen content, uptake efficiency, biomass physiological efficiency and biomass agronomic efficiency. They were. The results showed that application of clover and vetch blend in all treatments increased all the studied traits. Also, increasing nitrogen fertilizer increased shoot fresh and dry weight, shoot fresh and dry weight, biomass nitrogen content, uptake efficiency and biomass agronomic efficiency. The interaction of green manure and nitrogen on shoot fresh weight, shoot dry weight, percentage and nitrogen content of biomass, physiological and agronomic efficiency of purslane were significant. So that the application of green manure with 100 kg of pure nitrogen increased all mentioned traits. According to the results of this experiment, application of green manure, especially blend of vetch and vetch with 100 kg of pure nitrogen, increased biomass production and efficiency of purslane nitrogen application in Birjand region.