الگویی برای شناسایی ابعاد پیچیدگی ابرپروژه‌های فناورانه

زمینه و هدف: امروزه ابرپروژه‌های فناورانه برای دستیابی به محصولات و سیستم‌های پیچیده مورد  توجه قرار دارند شناسایی و مدیریت پیچیدگی در عملکرد موفق این ابرپروژه‌ها دارای اهمیت فراوانی است. بر این اساس، در این پژوهش به شناسایی ابعاد، مولفه‌ها و شاخص‌های پیچیدگی در ابرپروژه‌های فناورانه پرداخته شده است.روش‌شناسی: این پژوهش از نظر هدف، اکتشافی و از نظر نوع استفاده، پژوهشی کاربردی است که در آن از روش پژوهش کیفی و استراتژی پژوهش فراترکیب استفاده شده است. در ابتدا، تعداد 210 متن فارسی و انگلیسی علمی معتبر بین سال‌های 2020-2007 شناسایی و استخراج شدند و در نهایت 45 عنوان مقاله و  پایان‌نامه برای تحلیل انتخاب و جهت روایی پژوهش از ابزار گلین و برای پایایی از شاخص کاپا استفاده شد.یافته‌ها: پس از مطالعه منابع و کد گذاری اولیه، مقوله‌های اصلی و محوری پیچیدگی در ابرپروژه‌های فناورانه دسته‌بندی شدند و روابط بین ابعاد پیچیدگی‌ها با نرم افزار مکس کیو‌دی‌ای مشخص شد. بر اساس تحلیل داده‌ها، الگوی ابعاد پیچیدگی در ابرپروژه‌های فناورانه شامل چهار بعد فناوری(سخت و نرم)، ساختار(وظایف، منابع، تدارکات و زمان)، محیط(مکان جغرافیایی پروژه، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) و عدم قطعیت(عدم اطمینان و پویایی) بودند.نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت پیچیدگی فناوری در ابرپروژه‌های فناورانه به دست‌اندرکاران توصیه می‌شود که فناوری‌های پیوسته این حوزه را جهت شناسایی نشانه‌های ضعیف تغییرات فناوری‌ها شناسایی و رصد نمایند.

a model for identifying the dimensions of the complexity of technological mega projects

background purpose: today, technological mega projects are considered to achieve complex products and systems (cops). identifying and managing complexity is important in the successful performance of mega-projects. therefore, in this research, the dimensions, components and indicators of complexity in technological mega projects have been identified.methodology: this research is exploratory in terms of its purpose, and in terms of its use, it is an applied research in which the qualitative research method and meta-composite research strategy are used.at first, 210 authentic persian and english scientific texts were identified and extracted between 2007-2020, and finally 45 articles and theses titles were used to analyze the selection and validity of the research using the glynn tool and kappa index for reliability.findings: after studying the sources and initial coding, the main and central categories of complexity in technological mega project were categorized and the relationships between the dimensions of complexity were determined with maxqda software. based on the data analysis, the pattern of complexity dimensions in technological mega project includes four technological dimensions (hard and soft), structure (tasks, resources, procurement and time), environment (geographic location of the project, political, economic, social and cultural) and uncertainty ( uncertainty and dynamics).conclusion: due to the importance of technological complexity in technological mega project, it is recommended to those involved to identify and monitor the continuous technologies of this field in order to identify the weak signs of technological changes.