تاثیر اسید سالیسیلیک بر شاخص‌های جوانه‌زنی گیاهچه گندم (triticum aestivum l.) تحت تنش شوری

به منظور بررسی تاثیر اسید سالیسیلیک بر شاخص های جوانه زنی در گیاهچه گندم تحت تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملا تصادفی با سه تکرار در سال 1403 در دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. تیمارها شامل چهار سطح شوری (0، 50، 100 و 200 میلی مولار) و چهار سطح اسید سالیسیلیک (صفر، 0.1، 0.5 و 1 میلی مولار) بود. نتایج نشان داد که تنش شوری موجب کاهش درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، میانگین جوانه زنی روزانه، طول گیاهچه، وزن خشک گیاهچه و شاخص وزنی بنیه گیاهچه و باعث افزایش سرعت جوانه زنی روزانه گردید. اما پرایمینگ بذر با اسید سالیسیلیک به ویژه اسید سالیسیلیک یک میلی مولار این صفات را بهبود بخشید. البته، مقایسه میانگین ها نشان دهنده آن بود که بین سطوح اسید سالیسیلیک اختلاف معنی داری وجود داشت، به نحوی که بیش ترین مقدار صفات از کاربرد اسید سالیسیلیک یک میلی مولار و کم ترین آن از عدم کاربرد اسید سالیسیلیک حاصل گردید. مقدار شاخص طولی بنیه گیاهچه، وزن تر گیاهچه و درصد رطوبت گیاهچه در پرایمینگ با اسید سالیسیلیک یک میلی مولار و بدون شوری به ترتیب در حدود 75، 83 و 46 درصد نسبت به شاهد (آب مقطر) و شوری 200 میلی مولار بیشتر بودند. همچنین، بیش ترین میانگین مدت جوانه زنی در شاهد (پرایمینگ با آب مقطر) و شوری 200 میلی مولار مشاهد شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که در بین تیمارهای مورد مطالعه، تیمار بذر با اسید سالیسیلیک یک میلی مولار موثرترین روش برای بهبود جوانه زنی بذر گندم محسوب می شود و می تواند اثرات منفی تنش شوری را بر برخی صفات در گیاهچه کاهش داده و رشد گیاهچه را بهبود بخشد.

the effect of salicylic acid on germination indices in wheat seedlings (triticum aestivum l.) under salinity stress

in order to investigate the effect of salicylic acid on germination indices in wheat seedling under salinity stress and a factorial experiment was conducted based on completely randomized design at university of mohaghegh ardabili in 2024 with 3 replications. treatments were four salinity levels (0, 50, 100 and 200 mm) and four levels of salicylic acid (0, 0.1, 0.5 and 1 mm). the results showed that salinity stress decreased germination percentage, germination rate, mean daily germination, seedling length, seedling dry weight and seedling weight vigor index and increased daily germination speed. but seed priming with salicylic acid, especially the level of 1 mm, improved these traits. the comparison of the means showed that there was a significant difference between the levels of salicylic acid, so that the highest amount of traits was obtained from the use of 1mm salicylic acid and the lowest was obtained from without salicylic acid use. seedling length vigor index, seedling fresh weight and seedling moisture percentage in 1mm salicylic acid priming and no salinity were higher about 75, 83 and 46% compared to the control and 200 mm salinity, respectively. also, the highest mean germination time was observed in control 200 mm salinity. the results of this study showed that among the different treatments, priming of seeds with 1mm salicylic acid may be considered as an effective way to improve seed germination of wheat and can reduce the harmful effects of salinity stress on some traits in wheat seedlings and improve seedling growth.