تاثیر تنش خشکی بر شاخص های جوانه‌زنی گیاه زینتی کوکب کوهی (rudbeckia hirta l.) در دماهای مختلف

بررسی آستانه تحمل گل های فصلی نسبت به شرایط محیطی، یکی از راهکارهای افزایش بهرره بری در فضای سبز می باشد. در همین راستا، به منظور بررسی واکنش جوانه زنی کوکب کوهی به تنش خشکی در دماهای مختلف، آزمایشی در سال 1403 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز انجام شد. آزمایش به صورت طرح فاکتوریل با چهار تکرار در صورت گرفت و سطوح مختلف پتانسیل آب با استفاده از پلی‌اتیلن گلیکول-6000 در چهار دمای جوانه‌زنی (15، 20، 25 و 30 درجه سانتی‌گراد) اعمال شد. درصد نهایی جوانه‌زنی، میانگین روز جوانه‌زنی، شاخص جوانه‌زنی، شاخص نرخ جوانه‌زنی و شاخص تحمل تنش جوانه‌زنی برای ارزیابی استفاده شد. طول ساقه و ریشه و وزن تازه و خشک در دمای 20 درجه سانتی‌گراد تحت سطوح مختلف پتانسیل آب اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد کوکب کوهی حساسیت بیشتری به دمای زیر بهینه نسبت به دمای بالای بهینه نشان دادند. کاهش پتانسیل آب به‌تدریج جوانه‌زنی بذر را مهار و به تاخیر انداخت. همچنین نتایج نشان داد رقم مورد استفاده در دمای کمتر از 30 درجه سانتی‌گراد عملکرد بهتری داشتند. تنش آب در طول جوانه‌زنی بذر، رشد بعدی دانهال‌های را تحت شرایط مطلوب کاهش داد. درنتیجه، طول ساقه و ریشه و وزن تازه و خشک به‌طور قابل‌توجهی در دانهال‌های حاصل از بذر جوانه‌زده در پتانسیل آب کمتر از 45/0- مگاپاسکال کاهش یافت.

the effect of drought stress on germination indices of rudbeckia hirta l. at different temperatures

this study investigated the reaction of daffodil germination to drought stress. the experiment was conducted as a factorial design with four repetitions in 2024 and at islamic azad university-shiraz branch. various levels of water potential were applied using polyethylene glycol-6000 at four germination temperatures (15, 20, 25, and 30 °c). the evaluation metrics included final germination percentage, average germination day, germination index, germination rate index, and germination stress tolerance index. additionally, stem and root length, as well as fresh and dry weight, were measured at 20 °c under different water potential levels. the results indicated that rudbeckia hirta exhibited greater sensitivity to suboptimal temperatures compared to above-optimal temperatures. a gradual decrease in water potential inhibited and delayed seed germination. furthermore, the cultivars demonstrated better performance at temperatures below 30 °c. water stress during seed germination adversely affected the subsequent growth of seedlings under favorable conditions, significantly reducing shoot and root length, as well as fresh and dry weights, in seedlings derived from seeds germinated at water potentials below -0.45 mpa.