بررسی پتانسیل دگرآسیبی عصاره هیدرومتانولی اندام هوایی کنجد زراعی بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ای علف‌هرز خربزه وحشی (cucumis melo var.agrestis)

به‌منظور بررسی اثر آللوپاتی عصاره هیدرو متانولی اندام هوایی کنجد زراعی بر خصوصیات جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ای علف‌هرز خربزه وحشی، آزمایشی در محیط پتری‌دیش در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه علف‌های هرز بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان در سال 1396 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل غلظت‌های مختلف عصاره هیدرومتانولی (100،90،80،70،60،50،40،30،20،10 درصد) و محلول آب مقطر به‌عنوان تیمار شاهد بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت عصاره هیدرومتانولی کنجد زراعی، درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی خربزه وحشی به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. غلظت‌های پایین (10 و 20 درصد ) عصاره اندام هوایی کنجد تاثیر معنی‌داری بر یکنواختی جوانه‌زنی خربزه وحشی در مقایسه با شاهد نشان ندادند؛ اما این صفت در غلظت‌ 30 درصد و بالاتر عصاره به‌شدت کاهش نشان داد. شروع موثر جوانه‌زنی در تیمار شاهد با 7 ساعت، کمترین زمان را به خود اختصاص داد، درحالی‌که در غلظت 70 درصد با 149ساعت، بیشترین زمان لازم برای شروع موثر جوانه‌زنی به‌دست آمد. در این مطالعه ضریب آلو متریک خربزه وحشی با افزایش غلظت عصاره کنجد زراعی، کاهش نشان داد. بیشترین کاهش مربوط به غلظت 70 درصد به میزان 0.2 بود. درمجموع، میزان تغییرات صفات جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ای خربزه وحشی بسته حد آستانه غلظت ترکیبات آللوکمیال در غلظت‌های مختلف می‌باشد. با توجه به اثبات اثر دگرآسیبی اندام هوایی کنجد زراعی بر علف‌هرز خربزه وحشی پیشنهاد به استفاده از آن به عنوان علف‌کش با منشاء طبیعی جهت کنترل خربزه وحشی می‌باشد.