گذار از عشق فردی به عشق اجتماعی در شعر «عشق عمومی» شاملو

احمد شاملو را می‌توان بنیان گذار بیانیۀ شعر اجتماعی دانست. شعر شاملو بازتاب عینی گذار از عشق فردی به سوی عشق اجتماعی و عشق به انسان اجتماعی در شعر معاصر است. چگونگی دریافت چنین فهمی از راه زبان یا همان مادۀ اصلی سخن، چندان آسان به نظر نمی‌رسد. در تحلیل زبانی آثار شاملو با توجّه به زمینه‌های اجتماعی‌ آن، بهتر است از نظریه‌هایی سود جست که پایه‌های اجتماعی دارند؛ از این رو، نظریۀ مایکل هلیدی که بر نقش اجتماعی زبان تاکید دارد، برای تحلیل آثار شاملو مناسب می‌نماید. به همین جهت، در پژوهش پیش رو کوشیده‌ایم ضمن بهره‌گیری از روش تحلیل کیفی و با تکیه بر روش استنادی و کاربست دستور نقش‌گرای هلیدی، گذار دستورمند شاملو از عشق فردی به سوی عشق اجتماعی را در شعر «عشق عمومی» نشان دهیم. دستاوردهای پژوهش، گویای این است که در این شعر، گذار از عشق فردی به عشق اجتماعی و یگانگی با اجتماع و در نهایت، مرگ در راه عشق عمومی، از رهگذر زبان شکل گرفته که دستور نقش‌گرای هلیدی قادر به تبیین این گذار است.