بررسی آثار ادبی تاریخی فارسی در قرون میانه ایران

میان دو دانش تاریخ و ادبیات در تاریخ و فرهنگ ایران زمین از دیرباز همراهی و رابطه نزدیکی وجود داشت. به بیان دیگر اگر این دو علم را چون دو دایره در نظر آوریم اگر نپذیریم که برهم منطبق و متحدالمرکز هستند، می توان گفت که بخش متداخل این دو دایره در گذشته فرهنگ ایرانی عظیم و در خور نگرش است. طبیعی است که این آمیختگی و پیوند هم در مورد توانایی های مردان نامی تاریخ و ادب این سرزمین و هم در مورد آثار سرآمد و برجسته تاریخی و ادبی مصداق دارد. به طوری که می دانیم، متون ادبی در بستر تاریخ شکل گرفته و تطور یافته، تاریخ نیز در آینه ادبیات و شاخه ها و گرایش های مختلف آن منعکس گردیده است. برای پی بردن به رویدادهای تاریخی دوره میانه می توان در متون ادبی در حوزه شعر، نثر، طنز و صنایع و بدایع ادبی به آن دست یافت. از طرفی حوادث تاریخی عامل و محرک اصلی ادبا در خلق آثار ادبی به شمار می رفت. از آن جایی که مورخین اکثر قریب به اتفاق آن ها در دستگاه دیوانی صاحب منصب بودند لذا در تالیف و تدوین آثار خود، هیچ گاه از به کارگیری ادبیات و ظرایف ادبی بی نیاز نبودند. در نتیجه فهم و شناخت ادبیات فارسی در قرون میانه ایران، مستلزم آشنایی با تاریخ ، و مطالعه و باز سازی تاریخ ایران نیز متقابلا مستلزم آشنایی با ادبیات فارسی می باشد.

a study of persian literary historical works in the middle ages of iran

there has long been a close relationship between the two sciences of history and literature in the history and culture of iran. in other words, if we consider these two sciences as two circles, if we do not accept that they are overlapping and concentric, we can say that the overlapping part of these two circles in the past of iranian culture is huge and worthy of attitude. it is natural that this fusion and connection applies both to the abilities of the famous men of the history and literature of this land and to the outstanding historical and literary works. as we know, literary texts have been formed and evolved in the context of history, and history has been reflected in the mirror of literature and its various branches and tendencies. to understand the historical events of the middle ages, it can be found in literary texts in the field of poetry, prose, humor, and literary industries and innovations. on the other hand, historical events were the main factor and motivator of literature in the creation of literary works. since the vast majority of historians held positions in the court system, they never needed to use literature and literary elegance in compiling and compiling their works. as a result, understanding persian literature in the middle ages of iran requires familiarity with history, and the study and reconstruction of iranian history reciprocally requires familiarity with persian literature.