تحلیل حکایت زن پارسا در الهی نامه عطار نیشابوری با تکیه بر نظریه ولادیمیر پراپ

اصطلاح «ریخت شناسی»، به عنوان یکی از روشهای تحلیل و طبقه بندی عناصر متن می باشد که ولادیمیر پراپ آن را بر روی یک قصه عامیانه ی روسی، وارد کرد و به صورت نظریه ی نقد ساختاری مورد مطالعه قرار داد. این شیوه ی تحلیل در شناخت نقشها به ویژه، خویشکاری ها و نحوه ی ارتباط شخصیت های داستان با یکدیگر و به خصوص نقش های ویژه آنها و همچنین شناسایی حرکتهای متن و چگونگی ترکیب و ارتباط این عناصر با یکدیگر کارآمد است. شیوه ی پراپ به خصوص در شخصیت های داستان آن هم از نوع داستان های عرفانی، نقش قابل توجهی دارد. الهی نامه عطار نیشابوری که از جمله متون انسانی تمثیلی محسوب می گردد، با وجود داستانها و حکایات فراوان میتواند از این نوع شیوه ی ریخت شناسی مورد تحلیل قرارگیرد. حکایت « زن پارسا» به عنوان نخستین حکایت از نخستین حکایات این کتاب می باشد که براساس نظریه ی پراپ، به بررسی زوایای پنهان و آشکار شخصیتها و شیوه ی داستان پردازی عطار پرداخته و مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. برهمین اساس، در این مقاله کوشیده ایم ابتدا خویشکاری ها و نحوه ارتباط آنها با یکدیگر و سپس شخصیت ها و نقش های ویژه آنها را در داستان زن پارسا، شناسایی کنیم و ساختار داستان زن پارسا را طبق نظریه ی پراپ نشان دهیم .