عرفان و تجلی آن در غزلیات حویزی

حویزی از شاعران برجستة فارسی گوی در سده هجدهم است. از آنجا که وی به اسرار سلوک و رموز معرفت واقف بوده، در جای جای غزلیات خویش، نکات مهم عرفانی را به بیانی شورانگیز ارائه کرده است که گرایش های عرفانی و صوفیانه در اشعارش مشهود است تا آنجایی که در عمق روح و روان خواننده تاثیر بگذارد. ملاحظات عرفانی حویزی با همة ذوق و ظرافتی که دارد، عرفان خودبنیان و مستقل نیست بلکه چنین به نظر می رسد که وی بیشتر از راه مطالعة آثار شعر شاعران و عارفان بزرگ ایرانی آشنا و مانوس شده و به دنبال این آشنایی، ذوق مندی ها و ملاحظات عرفانی خود را نیز در ظرف شعر ارائه و عرضه کرده است. اشارت های حویزی به مفاهیم عارفانه از آن جهت که با ادبیات کلاسیک ایران و نیز با عرفان اسلامی آشنایی داشته، سطحی نیست، بلکه ترسیم کنندة زوایای فراوانی از احساس و اندیشة عرفانی است. در مقالة حاضر، گرایش ها و اندیشه های عرفانی حویزی، از منظر شعرهای فارسی او که مشتمل بر غزلیات اوست، معرفی و بررسی شده است تا از این جهت بتوان به فضای فکری و نوع نگاه حویزی به مهم ترین مسائل حوزة عرفان دست یافت.