بررسی روایی زندان (چشم) سراسربین در فیلم سینمایی آفساید

زندان یا چشم سراسربین فوکو شکلی جدید از روال انضباطی را در سوژه ها بازنمایی می کند که سوژه نوعی رفتار انضباطی را در خود نهادینه می کند.طراحی زندان سراسربین به گونه ای است که سوژه همواره خود را مورد رصد می داند و به ایفای نقش انقیادگرو منقاد به صورت همزمان می پردازد.معماری استادیوم های ورزشی به گونه ای است که با قدم گذاشتن به درون آنها بی درنگ به یاد سازه ی سراسربین می افتیم که چگونه تماشاچیان در زیر نگاه های جستجوگر ماموران حفظ امنیت و انضباط نشسته اند. این ماموران نقش چشمان سراسربین سوژه یا سوژه هایی را دارند که بر صندلی حفظ نظم تکیه زده اند و بنابر ضابطه ی اصلی زندان سراسربین از منظر دید پنهان هستند. نگارندگان در جهت استعلای پژوهش،آن را با نظام روایی از دیدگاه شعیری همراه ساخته اند.آنچه در فیلم سینمایی آفساید(2006) ساخته ی جعفر پناهی حاصل شده است،انطباق زندان یا چشم سراسربین و گفتمان کنش محورتجویزی از دیدگاه شعیری است.هر دو نظام درپی حل بحران عدم وجود نظم،کنشی را تجویز می کنند که در نهایت ابژه ی ارزشی نظم در کنش گران نهادینه می شود و گویی کنش گر هم زمان در نقش انقیادگر و منقاد بازی می کند. مقالۀ حاضر در مقابل کاری که در پایان نامۀ خدابخش (1393) انجام گرفته است، به نقش استعلایی گفتمان کنش محور شعیری می پردازد که کاری متفاوت با آن است. خدابخش در پایان نامۀ خود چشم سراسربین فوکو را با گفتمان وی همراه ساخته است که نگاهی انتقادی به گفتمان دارد. در این مقاله چشم سراسربین در همسویی با گفتمانکنش محور شعیری قرار دارد، چراکه گفتمان کنش محور در جهت حل بحران حرکت می کند و چشم سراسربین نیز در جهت رسیدن به انضباط گام بر می دارد.

a critical narrative survey on panopticon in the movie “offside”

foucault’s panopticon represents a new form of discipline in subjects in which the subject institutionalizes a kind of discipline behavior. the design of panopticon is such that the subject always considers himself under observation and plays the role of subjugator and submissive at the same time.the architecture of stadiums is such that by stepping inside them, we immediately remember the structure of the panopticon,how the spectators are sitting under the watchful eyes of the security and discipline agent. these agents have the role of panopticon of the subject or subjects that leaning on the chair of maintaining discipline and according to the main rule of panopticon they are hidden from view. in order to transcend the research,the authors have associated it with the narrative system from shairi’s point of view.what is achieved in the offside movie made by jafar panahi(2006) is the adaptation of the panopticon with the shairi’s prespective discourse.in order to solve the lack of discipline,both system prescribe an action that ultimately institutionalizes the discipline value in the actors,as if the actor plays the role of subjugator and submissive at the same time.