بررسی حرکتی تولید معنا در گذار از روابط ترامتنیت در روایت بوتیمار بی‌اشک نوشته مهدی خطیبی با استفاده از نظریات نشانه‌معناشناسی گرماس و ترامتنیت ژرار ژنت

دستور زبانِ روایت یکی از مهم‌‌ترین پارادایم‌های فهم معنای متن شناخته‌ می‌شود که به‌کمک آن می‌توان میزان درک از اثر هنری را افزایش داد. ارتباط میان نظریات مختلف نحوِ روایت باعث ارتقا دادن فهم، هم از آثار هنری و هم از شیوۀ نقد روایی آثار، و نیز گسترش علم نقد ادبی و هنری شود. ارتباط میان نشانه‌معناشناسی گِرِمس و ترامتنیت ژنت که هر دو نظریات مهمی در نحو روایت به‌شمار می‌آید، فهم جامعی را از این پدیده حاصل می‌کند که معنا می‌تواند در گذار از روابط ترامتنی در جهت تولید معنا استفاده شود. گِرِمس، نشانه‌معناشناس برجستۀ مکتب پاریس، در درک نحو روایی و تولید معنا کوشش‌های فراوانی کرده و درنهایت به الگو‌هایی برای تعریف داستان، روایت و معنا رسیده ‌است. دو نمونه از این الگو‌ها الگوی نحو روایی و الگوی مربع معنایی گِرِمس است. در این پژوهش، فرایند تولید معنا منطبق با نحو روایی بوتیمار بی‌اشک، نوشتۀ مهدی خطیبی که داستانی در ادبیات کودک و نوجوان است، بررسی شده است. همچنین در واکاوی روابط بینامتنیت، پیرامتنیت، فرامتنیت، فزون‌متنیت و پیش‌متنیت داستان بوتیمار بی‌اشک از نظریات ترامتنیت و عناصر تعالی‌دهندۀ متن ژرار ژنت، نظریه‌پرداز شهیر فرانسوی، استفاده شده ‌است تا در حوزۀ نقد تطبیقی، به ارتباط این داستان با آثار ادبیات عرفانی ایران، ازجمله منطق‌الطیر عطار نیشابوری، پی برده‌ شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که داستان بوتیمار بی‌اشک که مطابق ساختار رواییِ پیشنهادی گِرِمس است، در تولید معنا منطبق بر چهارقطبی گِرِمس و مبتنی بر چهار قطب زندگی، نه زندگی، فنا و نه فنا عمل کرده ‌است. داستان مهدی خطیبی تحت تاثیر ادبیات عرفانی ایران و با الهام از منطق‌الطیر عطار نوشته شده ‌است و رگه‌هایی از ادبیات کهن و ژانر عرفانی در آن دیده می‌شود. این نوع روایت موجب ایجاد دوقطبی معنا شده‌ است و می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که نگاه به عناصر تعالی‌دهندۀ متن، در جذب و تولید معنا نقش بسزایی دارد.

a kinetic study of the production of meaning in the transition from transtextuality relations in the narration of butimar biyashk by mehdi khatibi using the theories of greimas semantics and gerard genette's semantics

narrative grammar is known as one of the most important paradigms for understanding the meaning of a text, which can be used to increase the understanding of the work of art. the connection between different theories of narrative syntax can improve the understanding of both works of art and the method of narrative critique of works, as well as the development of the science of literary and artistic criticism. the relationship between greimas semantic signage and genette's transtextuality , both of which are recognized as important theories in narrative syntax, can provide a comprehensive understanding of the phenomenon that meaning can be used in the transition from transtext relations to produce meaning. greimas , a prominent parisian school of semantics-semantics, has made great efforts to understand narrative syntax and the production of meaning, and has finally arrived at patterns for defining story, narrative, and meaning. two examples of these patterns are the narrative syntax pattern and the greimas semantic square pattern. also, the theories of transtextuality and the transcendental elements of the text of gerard genette, the prominent french theorist, have been used in the study of the intertextuality, paratextuality, metatextulaity, architextuality, hypertextuality of the story of butimar biyashk of the story butimar biyashk. the mantegh o alteir of attar neyshabouri should be understood. at the end of this research, the following result is obtained: the story of bhutimar biyashk by mehdi khatibi, which corresponds to the narrative structure proposed by greimas in producing meaning according to greimas quadrupole, and based on the four poles of life, no-life, annihilation and no - annihilation has acted. mehdi khatibi's story is written under the influence of iranian mystical literature and inspired by attar mantegh o alteir, and traces of ancient literature and mystical genre can be seen in this work. has played an important role in absorbing and producing meaning.