همگنی تلاشی هویتی و گسست روایی در سلوک محمود دولت‏ آبادی

نگرش هستی‏شناختی نویسنده از ورای جهان داستانی که به‌تصویر می‏کشد یا براساس مضمونی که بسط می‏دهد، در حقیقتِ متنی بازتاب می‏یابد. وانگهی سبک نگارش نویسنده، شیوه شخصیت‏پردازی و به‌ویژه روایت‏پردازی داستان در بازتاب جهان‏بینی او موثر خواهد بود. هدف از این نوشتار بررسی همگنی یا ناهمگنی مضمون هویتی و قالب روایی در داستان سلوک دولت‏آبادی براساس نظریات روایت‏شناسی لینت‏ولتی است. این پرسش مطرح می‏شود که آیا می‏توان بین قالب صوری روایی و محتوای داستانی این اثر ارتباطی موثری یافت. به‌عبارتی آیا حرکت‏های سیال، موّاجین و تشویش‏های ذهنی نویسنده که در مضامین دهلیزوار رمان‏های پیشین دولت‏آبادی بازتاب یافته (و به‌قول خود نویسنده پس از مدت‏ها تراش و سایش‏ها از بیش از هفت خوان گذر کرده تا در سلوک قرار یابد) توانسته است در تطابق و هماهنگی معناداری با شیوه‏های روایت‏پردازی این رمان قرار گیرد؟ فرض بر این است که در یک اثر، هم قالب روایی و هم محتوای داستانی می‏توانند نحوۀ نگرش شخصی نویسنده به جهان هستی و آدمی را به‌نمایش گذارند و اگر سطح مضمونی حاوی تکه‏شدگی‏ها و شکستگی‏های هویتی است، سطح روایی نیز باید متضمن شکست و تلاشی تجربه زیسته نویسنده باشد. نتایج این نوشتار حاکی از آن است که تلاشی هویتی در سطح مضمونی با گسیختگی روایی در تطابق کامل قرار دارد. این گسیختگی تمام ابعاد روایت‏پردازی چه در سطح وجوه روایی و چه در گونه‏های روایی نمود یافته و با سطح مضمونی و هویتی رمان هم‌راستاست.

Homogeneity of identity disintegration and narrative dissociation in Solûk of DowlatAbadi

The phenomenological instance of the author is reflected in textual reality via the depicted realm or by the themes developed in the digesis. Indeed, the style of author’s writing, his specific style of characterization and particularly, his very specific narration, play an important role in reflecting his way of looking and being in the world. The purpose of this article is to examine the homogeneity or heterogeneity of identity themes with narrative patterns according to Lintvelt’s narratological theories. The main question that may be raised is whether there may be an effective link between the narrative structure and thematic (identity) content of this work? Do the author’s minds fluctuations, negative impulses, and mental anxieties which have been reflected in earlier novels (and according to the author’s own statements they all have been finalized and condensed in Soluk) are able to adapt meaningfully with the narrative patterns of this novel? It is presumed that within a work, both narrative structures and novelistic content contribute synergistically in reflecting the author’s way of being in the world. Saying so, if the thematic level contains identity fractures, or ideological impairment, the novel’s narrative structure should also reflect the author’s phenomenological dissociation Our investigations of the socalled corpora have pointed out a complete compliance between the formal narrative features and the phenomenological/ideological content of the novel. The author’s identity disintegration has thoroughly tinted all narrative aspects of the novel; whether narrative instances or narrative types, all are forming a strong homogeneity between thematic structures&narrative structures.